Sosyal Medya

Makale

Aşkınlığın bir tezahürü olarak Kurban/Hac

Kurban hac ile birlikte değerlendirildiğinde anlamını bulacak bir ibadettir. Kültürel olarak daha sonra hac ibadeti olmadan da kurban kesmeyi öne çıkardığı için kurban ibadeti ile hac ibadeti arasında bir kopukluk meydana gelmiştir.

Hac, kulun her ÅŸeyi geride bırakarak Allah’a ulaÅŸmanın imkânını aramaktır.

Ä°ÅŸini, çocuÄŸunu, eÅŸini, evini, toprağını, bağını, mahallesini, ÅŸehrini, vatanını, akrabalarını, dostlarını, arkadaÅŸlarını, anne ve babasını; yani insanı baÄŸlayan ne varsa hepsini geride bırakarak salt kendi başına Allah’ın evine, Allah’a ulaÅŸmaya çalışma arayışıdır. O yüzden haccı kabul edildiÄŸinde ‘kiÅŸi, annesinden doÄŸduÄŸu gün gibi arı duru olur’. Günahtan kurtulmuÅŸ olacaktır. Kurban ise hac vesilesi ile her ÅŸeyi geride bırakan kiÅŸinin kendi nefsi için de kurban vererek aslında ‘kendini sunmanın’ vesilesini aramaktır. Böylece her iki ibadet hem kiÅŸinin etrafındaki her baÄŸdan kurtulmak hem de kendinden de kurtulmak anlamına gelecektir. Yani lisanî hal ile ‘kendim dâhil her ÅŸeyimi Allah uÄŸrunda feda etmeye hazırım’ mesajıdır.

AÅŸkınlık, kendini baÄŸlardan kurtararak yeni bir baÄŸa hazır hale getirmek ve somutun dünyasından, algının dünyasından yeni bir dünyaya, soyutun dünyasına, anlamın dünyasına; melekût âlemine seyrüsefere çıkma, algıdan idrake yükselerek daha üst bir anlam dünyasına, olayların kendisinden olayı oluÅŸturan süreci öğrenmeye yönelmektir.

Ä°nsanın hikâyesi düşüş ile baÅŸlar, tövbe ile düşüş durur ve yükseliÅŸin basamakları öne çıkar. Ä°lk imtihan ise Allah adına bir ÅŸeyleri verme ile sınanan âdemoÄŸlundan biri imtihanı kaybeder, çünkü kendisi için seçtiÄŸinden daha düşük bir ÅŸeyi Allah için sunduÄŸundan, diÄŸeri kazanır; çünkü o da kendisine seçtiÄŸinden daha iyisini Allah için sunduÄŸundandır.

Düşüşten yükseliÅŸe geçiÅŸin temeli vermektir. Yardım etmek, baÅŸkasını düşünmek ve onun ihtiyaçları için kendinden arta kalanı ona vermektir. Ama bu veriÅŸ için bir minnet duygusu oluÅŸturmadan…

İşte hac, Allah için uzun bir sefere çıkmayı önceler, vazgeçmeyi önceler, yakınlığın terkine rıza gösterir. Konforunu bırakır ve meşakkatli bir yolculuğu tercih eder. Bu tercih ona yükselişte tırmanmayı kolaylaştırır. Kurban ise kişinin kendini yok saymanın sembolik ifadesidir. Bu da yükselişinin süreklilik kazanmasına vesile olacak bir duyarlılığı işaret eder. Aşkınlık, dünyaya bağımlı olacak bağlardan kurtulmanın sonucu insanda oluşacak olan duygusal bağların değişim geçirmesi ile kalp gözünün açık hale gelmesidir. Yani insanın beş duyu organının normal gördüğü işlevi bir üst işleve taşıması anlamına gelir.

Hac, insani duyguları sonuna kadar yaÅŸama adına insana saÄŸladığı tecrübe üzerinden insanı bir üst aÅŸamaya taşıma hamlesidir. Bu bağın hem sorumluluÄŸunu hem de insana yüklediÄŸi tavır ve karakteri yeni bir iÅŸlevselliÄŸe taşıması baÄŸlamında da hac yolculuÄŸu önemini göstermektedir. Kendi dışındaki baÄŸların insan karakteri üzerindeki etkisini tartışmaya gerek yoktur. Ä°nsan ortam ise bu ortam tarafından ÅŸekillendiÄŸi de belirginlik kazanır. Ä°ÅŸte insan ortamı deÄŸiÅŸime uÄŸratacak hamleyi iradi olarak devreye koyabilmesi için vazgeçebilmeyi öğrenmesi lazımdır. Bu öğrenme ise büyük bir iÅŸtiyakla yapılabilecek bir yolculuÄŸu iÅŸaret eder. Hac, iÅŸtiyakla yolculuÄŸa çıkacak bir vasatı ve imkânı sunar. Ä°nsanı aÅŸkınlaÅŸtırarak ona bambaÅŸka bir iliÅŸki ağının tadını ve idrakini sunar. Böylece yeni bir anlam dünyası kurmak ve ona göre hayatını yeniden tanzim edebilecek bir zemini kurmasına vesile olur.

İnsan her şeyden vazgeçebilir. Ancak kişinin kendisinden vazgeçebilmesi her zaman kolay değildir. Ancak çok değer verdiği veya kendini de içinde anlamlı bulacağı yeni bir anlam dünyasını kurarsa kendinden vazgeçer. Bu durum da öyle kolay olmuyor. Ancak tecrübe ile bunu sağlayabilir. Kurban işte kişiye bu tecrübeyi, kendini aşma tecrübesini sunma bağlamında en önemli vesiledir.

Her halükarda hac ve kurban kişinin kendini aşması deneyimini içerdiği için ve yılda bir kez ama insan için daha pahalıya mal olduğu için tecrübesi de kalıcı oluyor.

Allah, kurban bayramımızı hayırlara vesile kılsın. Bu hayırlar bizi aÅŸkınlığa taşısın. Bu aÅŸkınlık bizi yeni ibadetlere ve yapacağımız ibadetlerin zihni melekelerimizi aÅŸkınlıkla tanıştırsın. AÅŸkınlığa meyyal melekelerimiz ile kulluÄŸumuzu anlamlı kılan tavırlara kesinlik kazandırsın. Bu kesinlik ile de zulmü ve cehaleti ortadan kaldıracak bir seferberliÄŸe bizi yöneltsin. Ve bu yönelim ile de kulluÄŸumuzun sorumluluÄŸunu yerine getirerek aÅŸkınlığın sonsuz hazzını tadacak bir damak tadına ulaÅŸalım ki hep huzurda olmanın huzurunu yaÅŸayalım…

Okuyucularımın Kurban bayramını kutlar, esenlikler dilerim. Rabbim, ümmetin üzerindeki zillet örtüsünü kaldıracak ibadetleri nasip etsin. Müminlerin eliyle adaleti ikame edecek bir zemini kurma gücü nasip etsin. Yeryüzünde fesadın ortadan kaldırılması ve zayıfın hakkının güçlüden alındığı bir dünyaya ulaÅŸtırmasını Arafat’ta Müslümanların ettiÄŸi duaların kabulü üzerinden temenni ediyorum…

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.