Sinan Özyurt: Umudu Filizlendirmek

Hayat, her gün yeniden açılan bir kapı gibidir. Gecenin karanlığından sonra gelen sabah, sadece bir zaman dilimi deÄŸil; içimizde filizlenen yeni bir umudun habercisidir. Mü’min için bu yalnızca psikolojik bir kuvvet deÄŸil, derin bir iman meselesidir. Çünkü bilir ki Rabb’i dilerse en karanlık yolları bile aydınlatır. Ä°ÅŸte bu güvenle insan yeniden yola çıkar, düÅŸse de kalkar, yorgun olsa da umutla yürümeye devam eder.

Ä°nsanı sadece bedeniyle tanımlamak, onun en asli yönünü gözden kaçırmaktır. Ruhu beslenmeyen bir beden, ne kadar saÄŸlıklı görünürse görünsün, içten içe tükenmeye mahkûmdur. Ruhun gıdası, imanla birlikte umut, sabır ve tevekküldür. Umut, kalpte bir nur gibi yanar ve mümini diri tutar. Kur’ân, bu nuru söndürmemeyi emreder: “Allah’ın rahmetinden ümit kesmeyin. Çünkü Allah’ın rahmetinden ancak inkârcılar ümit keser.” (Yûsuf, 12/87)

Mümin, zorluklar karşısında sarsılsa da yıkılmaz. Bilir ki hiçbir çaba boÅŸa gitmez, hiçbir dua cevapsız kalmaz. Geciken ÅŸeylerin ardında bir hikmet, eksik kalan her adımın ardından yeni bir imkân saklıdır. Umut, iÅŸte bu bilinçle harekete geçen bir teslimiyettir; tevekkül ise bu hareketin nihai sığınağıdır. Elinden geleni yapan bir mümin, sonucunu Allah’a bırakır ve bilir ki Rabb’ine güvenen asla kaybetmez.

Umut Eğitiminin Kalbinde Yer Almalı

EÄŸitim, yalnızca bilgi aktarmakla sınırlı deÄŸildir. EÄŸitim, bir ruh inÅŸasıdır. Çocuklar ve gençler, umudu sözlerden çok tavırlarda hissederler. Bir bakış, bir teÅŸvik cümlesi, bir anlayışlı yaklaşım… Bazen bir öÄŸretmenin “Çabanı görüyorum, devam et” demesi, çocuÄŸun içindeki kırılmış özgüveni onarır.

Ev ortamında kurulan cümleler, çocuÄŸun iç dünyasında yankı bulur. “Sen zaten yapamazsın” sözü, çocuÄŸun içine kapanmasına ve cesaretini yitirmesine sebep olur. Oysa “Zorlandığını görüyorum ama baÅŸarabileceÄŸine inanıyorum” diyebilen bir ebeveyn, çocuÄŸun içindeki umudu yeÅŸertir. Bu sayede çocuk, hatalarına veya eksiklerine raÄŸmen tekrar denemeye cesaret eder, gayret göstermekten vazgeçmez.

Duyguların Dayanağıdır Umut

Duygu eÄŸitimi, çocuÄŸun kendini tanımasına ve duygularını yönetmesine imkân tanır. Kaygı, korku, üzüntü gibi duygular her çocuÄŸu etkiler. Ancak umut, bu duyguların içinde sığınılacak saÄŸlam bir liman olur. Umudu olan çocuk, baÅŸarısızlıktan yılmaz, olumsuzluk karşısında pes etmez. Çünkü yüreÄŸinde bir ışık taşır: “Bugün zor olabilir ama yarın yeniden denemeye deÄŸer.”

Bu ışık beslenmezse söner. Bu yüzden eÄŸitimciler, öÄŸrencilerin duygusal durumlarını önemsemelidir. BaÅŸarı sadece notlarla deÄŸil; sabırla, emekle, kararlılıkla da ölçülmelidir. Duyguların eÄŸitimi, umudu besleyen en önemli kaynaklardan biridir.

Gazze’nin Kahramanlarından Ä°lham Almak

Gazze’de yıkılmış evlerin arasında yeniden oyun kuran çocuklar… Minik yavrularını ÅŸehit vermelerine raÄŸmen vakarlarını muhafaza eden anneler… Her ÅŸeye raÄŸmen sabırla direnen yaÅŸlılar… Onlar, sadece bir coÄŸrafyada deÄŸil, insanlığın vicdanında yankı bulan direniÅŸin ve umudun adı oldular. Umudun sadece beklemek deÄŸil, direnmek, sabretmek ve inanmak olduÄŸunu gösterdiler. Gazze’de yaÅŸananlar, gençlerimize aktarılmalı; onların örnekliÄŸinde umut herhangi bir duygu olarak deÄŸil bir karakter gücü olarak anlaşılmalıdır. Çünkü umut, insanın kendisinden baÅŸlayıp çevresine yayılan bir diriliÅŸ çaÄŸrısıdır. Bugün Gazze bu çaÄŸrıyı bütün insanlığa en ağır bedelleri ödeyerek sunmaktadır.

Umudu Yeşertecek Bazı Adımlar

Umut eÄŸitimle büyür, çevreyle ÅŸekillenir. Onu diri tutmak için hem ailede hem de okulda uygulanabilecek bazı öneriler ÅŸunlardır:

• Kur’ân ve sünnetle beslemek: Peygamber kıssaları, ilahi vaatler, sabredenlerin mükafatı sıkça hatırlatılmalı. Kur’ân’ın diliyle çocuklara “Allah’a güvenen mahzun olmaz” denilmeli.
• Gayretin kıymetini öÄŸretmek: Sonuçtan çok sürecin kıymetli olduÄŸunu anlatmak, çocuÄŸun küçük adımlarını takdir ederek onu yüreklendirmek önemlidir. Sadece güzel sözlerle deÄŸil, davranışlarla da çocuÄŸun umudu yeÅŸertilmelidir.
• Dua ve tevekkül bilinci kazandırmak: Her çabadan sonra edilen dua, çocuÄŸa Allah’a güvenmeyi öÄŸretir. “Sen üzerine düÅŸeni yap, gerisini Rabbine bırak” cümlesi, en büyük rehberliktir.
• Gerçek baÅŸarı öyküleri anlatmak: Zor koÅŸullarda mücadele etmiÅŸ, yılmamış ve baÅŸarısıyla ilham olmuÅŸ insanların hayatları çocuklara anlatılmalıdır.
• Kendi hikâyesini yazmasına izin vermek: Her çocuk özeldir. Onu kalıplara deÄŸil, fıtratına göre ÅŸekillendirmek, içindeki cevheri ortaya çıkarır.
• Tehlikeli telkinlerden uzak durup olumlu dil kullanmak: Sürekli baÅŸarısızlığı hatırlatan deÄŸil, ilerlemesini destekleyen bir dil kullanılmalı. Umutsuzluk telkin eden söylemlerden uzak durulmalı. “BaÅŸaramazsın” yerine “Birlikte çözebiliriz” gibi destekleyici ifadeler, çocuÄŸun zihninde yeni yollar açar.
• Toplumsal bilinç kazandırmak: Umut sadece bireysel bir deÄŸer olarak algılanmamalı ümmet bilinciyle yaÅŸanmalıdır. Gençlerin, sadece kendileri için deÄŸil baÅŸkaları için de umut taşıması saÄŸlanmalıdır.

Peygamber Efendimiz (sav), ÅŸu hadisiyle ümidi bir ahlaki sorumluluk olarak ortaya koyar: “Kıyametin kopacağını bilseniz bile elinizdeki fidanı dikin.” (Müsned, 4/61) Bu hadiste, ÅŸartlar ne kadar umutsuz görünürse görünsün doÄŸru olanı yapma sorumluluÄŸu bize yüklenir. Sonuç görünmese de niyet ve eylem bizi Rabbimize yaklaÅŸtırır. Ä°ÅŸte bu bilinçle yetiÅŸen bir çocuk, yalnız kendisi için deÄŸil ümmeti için de umut olur. Müminin ÅŸiarı beklemek deÄŸil, çabalamaktır. Her fidan, bir ümide dönüÅŸür; yeter ki onu salih bir niyetle dikelim. Çocuklarımız ve elimizde bulunan her türlü imkân birer fidandır. Onları en güzel yere dikmek ertelenemez bir sorumluluktur.

Umut, Yolda Kalmanın Sırrıdır

Ä°nsan, gönlünde taşıdıklarından aldığı güçle yürür bu dünyada. Umudu olan, düÅŸse de kalkar; kaybetse de yeniden baÅŸlar. Allah’a inanan bilir ki, hiçbir emek zayi olmaz. Çünkü Rabbimiz, umut edenleri sever; gayret edenleri destekler, tevekkül edenleri yalnız bırakmaz.

Umudu diri tutmak, sadece güzel cümlelerle olmaz. Bir davranış biçimine, bir hayat tarzına dönüÅŸmelidir. Bu anlayış, çocuklarımıza miras bırakacağımız en kıymetli hazinedir. Çünkü umut, tohum gibi ekildiÄŸinde sadece bir insanı deÄŸil, nesilleri yeÅŸertir.

Sinan Özyurt