Sosyal Medya

Makale

Rusya-Ä°ran-ABD, Esed rejimini diriltebilecek mi?

tarihinde yayınlandı.

Rusya askeri müdahalesine baÅŸladığından beri Suriye’de tarih hızlandı. Bir taraftan askeri hareketlilik arttı. Muhalefete özellikle TOW füzelerinin sevkıyatında bir artış olduÄŸu gözlerden kaçmazken, Rusya-Ä°ran-Esed üçlüsünün ve yancılarının ÅŸiddetli saldırıları henüz oyun deÄŸiÅŸtirecek bir momentum yakalayamadı. DiÄŸer taraftan ise ABD’nin baÅŸarısız giriÅŸimlerden sorumlu bakanı John Kerry, Ruslarla birlikte siyasi müzakereleri hareketlendirme çabası içerisine girdi. Bir Türk yetkili sonunda Esed’in gideceÄŸi bir geçiÅŸ döneminde kısa bir süre Esed’li geçiÅŸi kabul edecekleri minvalinde açıklamalar yaptı. Tam bu sırada 5 senedir Suriye’de tıkılıp kalan BeÅŸÅŸar, sürpriz bir ziyarette bulunmak için Moskova’ya gitti.

Askeri ve siyasi alanda yaÅŸanan bu geliÅŸmelerin hepsinin birbiriyle baÄŸlantılı olduÄŸunu söylemek mümkün. Aslında her ÅŸey ABD BaÅŸkanı Obama’nın Suriye konusunda ilgisizlik ve aktif kaçınma arasında gidip gelen yaklaşımının Suriye’yi bir ÅŸiddet çıkmazına sürüklemesiyle baÅŸladı. ABD ne muhalefete oyun deÄŸiÅŸtirici yardımda bulundu ne de baÅŸkalarının bu tür bir yardımda bulunmasına müsaade etti. Bu yaklaşım ABD’yi siyasi müzakereler ismiyle baÅŸta Rusya’nın zihninden çıkan Esed rejimini diriltmeyi amaçlayan giriÅŸimleri destekleme noktasında getirdi. 
Rusya’nın askeri müdahalesinin ve DAEÅž’i deÄŸil muhalefeti hedef almasının sebebinin muhalefeti ÅŸartlarını Rusya’nın hazırladığı bir anlaÅŸmaya razı etmek için baÅŸlatıldığını yazmıştım. Muhalefetin De Mistura’nın Rusların kaleminden çıkan planını kabul etmemesinin akabinde Rusya’nın askeri müdahaleyi baÅŸlatması da tesadüf deÄŸil. Burada belki de en önemli nokta ise ABD’nin Rusya’nın bu stratejisini zımni olarak da olsa desteklemesi. DiÄŸer bir ifadeyle ABD, Rusya’nın askeri müdahalesinin muhalefeti anlaÅŸmaya zorlayacağını düÅŸünüyor ve Suriye üzerindeki özel gündemi saklı kalmak ÅŸartıyla bu müdahaleye göz yumuyor. 
Esed’in belli bir süre iÅŸbaşında kalacağı bir formül üzerine çalışılması için baÅŸlatılan yeni müzakereler tam da bu arka plan üzerine baÅŸlıyor. Bir ara formül icat edilmiÅŸ izlenimi veriliyor: Esed’li çözüm isteyenlere Esed’in kısıtlı bir süre iÅŸbaşında kalması, Esed’siz çözüm isteyenlere de Esed’in bir süre sonra gitmesi teklifleri yapılmış. Burada en büyük sorun bu yeni teklife muhalefetin razı edilmesi ki hem Rus müdahalesi hem de ABD’nin bu müdahaleye karşı kılını kıpırdatmaması temelde muhalefetin ikna edilmesi amacını taşıyor. 
Muhalefetin bu teklife vereceÄŸi cevabı bir kenara koyalım veya siyasi muhalefetin verdiÄŸi cevabın savaÅŸan gruplar nezdinde ne ölçüde karşılık bulacağını (daha doÄŸrusu bulmayacağını) ÅŸimdilik göz ardı edelim. Bu teklif gerçekten gerçekleÅŸtirilebilir bir teklif midir? Asıl soru Esed’in kısa bir süre iÅŸbaşında kaldıktan ve muhalefet uluslararası toplumun eliyle dizginlendikten sonra, sahada iplerin Rusya-Ä°ran ordularının elinde olduÄŸu bir ortamda görevi bırakmayı kabul edip etmeyeceÄŸi. Esed’in görevi bırakmak için o noktada motivasyonu ne olacak? Rusya-Ä°ran ikilisinin bitmez desteÄŸi ve ABD’nin bu ikilinin suyuna gitmesi vakiyken Esed neden bir süre sonra görevden ayrılacak? 
Sahadaki mevcut askeri durum ve ABD’nin kimyasal silahlar konusunda olduÄŸu gibi Rusya’nın kuyruÄŸuna yapışması, siyasi müzakerelerden muhalefetin lehine veya Esed rejiminin kritik tavizler vermek zorunda kalacağı bir anlaÅŸmanın çıkmasını imkansız kılıyor. Bu sebepten muhalefete destek veren ülkeler ya sahadaki askeri dengeleri deÄŸiÅŸtirip müzakere masasına oturacak ya da Rusya-Ä°ran ikilisinin ABD’nin cevazıyla Esed rejimini diriltmelerine ÅŸahitlik edecek.

Alıntı - Akşam

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.