Sosyal Medya

Makale

Yeni Suriye nasıl inşa edilecek?

tarihinde yayınlandı.

Suriye'ye iliÅŸkin belki de tüm tarafların tek ortak kanısı, Suriye'nin artık hiçbir zaman yeniden eski Suriye olmayacağı. Olumlu ve olumsuz anlamlar yükleyebileceÄŸiniz bu kanı, Mart 2011'den beri devam eden çatışmaların Suriye'yi ve belki de beraberinde tüm bölgeyi derinden deÄŸiÅŸtirdiÄŸine de iÅŸaret ediyor. 

Suriye eski Suriye olmayacak çünkü yüz binlerce insanın hayatını kaybetmesiyle ve milyonlarcasının ülke içinde veya dışında mülteci konumuna dönüÅŸmesiyle Suriye'nin demografik yapısı derinden sarsıldı. Suriye yoÄŸun bir geri dönüÅŸ ve diaspora tartışması yaÅŸayacak. 
Suriye eski Suriye olmayacak çünkü ülkenin kalbi olan Halep dahil ÅŸehirler büyük tahribat gördü. Evler, devlet binaları, ibadethaneler, okullar, iktisadi müesseseler yıkıldı ve kullanılamaz hale geldi. SavaÅŸ bittiÄŸinde Suriye'nin büyük ihtimalle eski yoÄŸunlaÅŸmalardan farklı bir ÅŸekilde yeniden inÅŸa edilmesi gerekecek. 
Suriye eski Suriye olmayacak çünkü an itibarıyla Suriye'yi iÅŸgal eden Ä°ran ve IŞİD gibi aktörler kaybetmeleri durumunda savaşın sonrasında da uyuyan hücreleriyle Suriye'yi terörize etmeye devam edecekler. Suriye'nin Lübnan iÅŸgali gibi Ä°ran'ın halihazırdaki Suriye iÅŸgali de Suriye'nin siyasetini ve güvenliÄŸini derinden etkileyecek. 
Suriye eski Suriye olmayacak çünkü Irak iÅŸgalini andırırcasına Esed-Ä°ran ortaklığının tetiklediÄŸi etnik, mezhepsel fay hatları savaÅŸ sonrasında da ÅŸiddetli depremlere ve artçı sarsıntılara yol açacak. Esed-Ä°ran ortaklığının baÅŸvurduÄŸu PYD üzerinden etnik, Åžii ve Arap Alevileri üzerinden mezhepsel strateji, bir arada yaÅŸama kültürüyle bilinen Suriye'yi seneler sürecek toplumsal bir yüzleÅŸmeye zorunlu kılacak. 
Suriye eski Suriye olmayacak çünkü sahadaki hiçbir aktör Suriye'yi bundan sonra tek başına yönetme lüksüne sahip olamayacak. Esed ülkenin hepsini yönetmekten umudunu keseli uzun süre oldu. Muhalif gruplar arasındaki farklılıklar da son günlerde artan koordinasyona raÄŸmen savaÅŸ sonrası da rekabetin devam edeceÄŸini gösteriyor. ABD destekli PYD Suriye'deki Kürt siyaseti üzerine tekel kurmaya çalışıyor. Hal böyleyken bölgesel federalizm tarzı siyasi yapılanmalar kaçınılmaz olacak. Suriye'nin resmi ismi (Suriye Arap Cumhuriyeti) bile ateÅŸli bir ÅŸekilde tartışılacak. 
Mezkur tartışmalar, yüzleÅŸmeler, depremler ve yeniden inÅŸalar baÅŸlayıncaya kadar geçecek zaman içerisinde atılacak adımlar, tartışmaların seyrini, yüzleÅŸmenin baÅŸarısını, depremin ÅŸiddetini ve yeniden inÅŸanın saÄŸlamlığını belirleyecek. Bu adımları ÅŸu an yapıldığı gibi ne zaman biteceÄŸini bilmediÄŸimiz bir savaşın sonrasına  ertelemek, Suriye'nin, Suriyelilerin ve bölgenin içerisine düÅŸtüÄŸü hazin durumu gittikçe onulmaz hale getiriyor. Bunu engellemek için rejimin hava saldırılarına ve varil bombalarına, PYD'nin fiili durumlar yaratarak on yıllar sürecek etnik çatışmaları tetiklemesine, kabul edecek komÅŸu ülke bulunur mantığıyla toplu nüfus deÄŸiÅŸimlerine göz yummaya, muhaliflerin farklılıklarını derinleÅŸtirecek hamilik iliÅŸkilerine, IŞİD ve Ä°ran gibi aktörlerin Suriye'yi iÅŸgaline dur denilmesi gerekiyor. SavaÅŸ sonrası inÅŸa planları ÅŸu an yapılmalı... Bu Arap, Türkmen, Kürt, Sünni, Arap Alevisi, Hıristiyan, Dürzi fark etmeksizin tüm Suriyeliler için yapılmalı...

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.