Bira içilen sınıflarda eğitim yapmak mümkün mü?

Geçen hafta da yine derste, öÄŸretmen ders anlatırken sigara içen öÄŸrencilerin görüntüleri ekranlara yansıdı. Sadece aylar önce ders anlatan öÄŸretmenini kucaklayıp çöp kovasının yanına taşıyan öÄŸrenciler gördük… ÖÄŸretmenlerini alaya alan, dalga geçen, dersi iÅŸlenmez hale getiren öÄŸrencilerin haberlerine hep ÅŸahit oluyoruz.… 

ArkadaÅŸlarını sokak ortasında zincirle döven, bıçaklayan öÄŸrenciler bunlar. Aralarında  öÄŸretmenlerini hastanelik eden de var, kadın öÄŸretmenlerini yumruklayan da… Omuz attığı arkadaşını pompalı tüfekle vurabilecek bir öfkeyle, kinle yetiÅŸmiÅŸ, o tür sosyal çevrelerden gelmiÅŸ öÄŸrencilerin haberlerini okuyoruz içimiz acıyarak… 

Okullar giderek, mahkumların sık sık isyan çıkarttığı Güney Amerika cezaevlerine benzemeye baÅŸladı.

Bu yüzden bazı okul önlerinde polis otomobilleri bekliyor.

Fakat Türkiye’de buna eÄŸitim sistemi diyoruz ve bu sistem bir “zorunluluk” üzerine oturuyor. Ülkede herkes bu sistemden/tezgahtan geçmek durumunda. Açık konuÅŸalım, bu öÄŸrenci profiliyle okullarda eÄŸitim verilebilmesi mümkün deÄŸil. Ä°stediÄŸiniz müfredatı getirin, istediÄŸiniz öÄŸretmenleri ve üstüne de okulları en yüksek teknolojiyle donatın isterseniz…

EÄŸitim sisteminden yarar umanlar ÅŸu sorunsala yoÄŸunlaÅŸmalı bana kalırsa: ÖÄŸrenmek isteyen çocuklarla, öÄŸrenmekten, eÄŸitilmekten nefret eden çocuklar bir araya geldiklerinde, o sınıfta eÄŸitim ve öÄŸretim yapmak mümkün olabilir mi?

Bu okullarda yıllarca okumuÅŸ biri olarak ben, olmadığını düÅŸünüyorum…

****

Yunan mitolojisinin en ünlü haydutlarından biri vardır, adı Prokrustes’dir. Kurbanlarını zorla yatırdığı demirden bir yatağı vardır bu haydutun. Mitolojide bunun adı: Prokrustes yatağıdır. Rivayete göre, Prokrustes uzun boylu kurbanlarını yatağı yatırır ve taÅŸan uzuvlarını keser. Kısa boyluları yatırdığında da bacaklarını mengeneyle yatak boyunca uzatır. Böylece tüm kurbanlarını eÅŸitlemiÅŸ olur. Prokrustes Yatağı, tarih boyunca hep tek tipleÅŸtirmenin bir sembolü olarak kullanılmıştır. 

Okulları Prokrustes Yatağı olmaktan çıkarmamız gerekiyor.

Islah kabul etmez serserilerle, terbiyeli öÄŸrencileri aynı sıraya oturtan Prokrustes Yatağı gibi bir sistem, bütün ülke çocuklarını serserilikte eÅŸitlemek istiyordur bana göre.

Fakat ne ebeveynler, ne de eÄŸitim sistemini kurgulayanlar; yanlarında sigara veya bira içilen çocukların bu önemli problemini yeterli düzeyde algılamıyorlar.

Bir örnek vereyim. 

Bağırıp çağıran, hiçbir ÅŸeye saygı duymayan, orada neden bulunduÄŸunu bile bilmeyen, ana babasının kurtulmak için başından attığı, nefret uyandıran davranışlar sergileyen kiÅŸilerle aynı sınıfta, aynı sırada oturmak zorunda olduÄŸunuzu düÅŸünün… Hem de haftanın her günü ve günde sekiz saat…

Dayanamazsınız değil mi?

Gücünüz yeterse müdahale etmek istersiniz. Olmadı, öÄŸretmene ÅŸikayet edersiniz ya da idareye gidersiniz… Ya onlar da baÅŸ edemezlerse bu terbiyesizlerle… Sınıfta kalmaları da mümkün deÄŸilse… Senelerinizi bu tip iflah olmazlarla aynı sınıflarda, aynı sıralarda nasıl geçireceksiniz? Onları izleyerek, görerek, dinleyerek terbiyenizi nasıl muhafaza edeceksiniz?

O sınıfta nasıl bir ÅŸey öÄŸreneceksiniz?

ÖÄŸretmen olsanız, o sınıfta nasıl ders iÅŸleyeceksiniz?

Derste bira içmemesi gerektiÄŸini ailesinden öÄŸrenememiÅŸ, en temel terbiye kaidelerinden habersiz bir çocuÄŸa bunu nasıl öÄŸreteceksiniz?    

Hem de karşınızdaki öÄŸrenci, sudan sebeplerle sinirlenebilecek, cep telefonunu satıp size pusu kurabilecek ve gözünü kırpmadan tetiÄŸi çekebilecek türde biriyse… 

BoÄŸucu, delirtici, içinden çıkılmaz bir cehennem gibi deÄŸil mi?

Ama aklı başında, öÄŸrenmek için yanıp tutuÅŸan, terbiyeli, yetenekli, idealist ve zeki çocuklarımız ve de öÄŸretmenlerimiz her gün bu cehennemi yaşıyorlar…

NeymiÅŸ ? Herkes okulda öÄŸrenecek ve eÄŸitilecekmiÅŸ…

Bu kesinlikle sakat bir kabul… Bu sakatlığın üzerine bir sistem inÅŸa edilemez.

Çünkü herkes okulda eÄŸitilemez…

Böyle bir eÄŸitim sistemi olamaz. Bu, bütün eÄŸitilebilir, öÄŸretilebilir, yetiÅŸtirilebilir çocukları, eÄŸitilemezler pahasına harcamaktır…

****

Bunun çözümü çoktan köhnemiÅŸ olan, herkes için zorunlu eÄŸitim sistemini sona erdirmektir. 

Bu, öÄŸretmenlerin de verimliliÄŸini artıracaktır. ÖÄŸretmenler, idareciler deyim yerindeyse gardiyanlığı bırakıp müfredatlarına dönebileceklerdir. Karşılarında, sadece daha iyi öÄŸrenci olmak için çabalayan çocuklar bulacaklardır. Böylelikle talim ve terbiyeye deÄŸil, eÄŸitimin niteliÄŸine odaklanabileceklerdir. Ä°nanın bu tablo, ülkenin kalkınması için gereken yetiÅŸmiÅŸ insan kaynağı için, yetip de artar bile… Koskoca bir imparatorluk olan Osmanlı’yı, küçücük Enderun sisteminin ayakta tuttuÄŸunu unutmayın.

Devlet, sınıfta öÄŸrenmek istemeyen çocuklar için de zorunlu olmayan baÅŸka formüller geliÅŸtirmelidir.  

Tam zamanlı spor, sanat, beceri, zanaat türleri gibi alternatifler düÅŸünülebilir bu anlamda.  

 “16 milyon öÄŸrenciyi de eÄŸiteceÄŸim” iddiası, veliler ve hükümetin anlaÅŸtıkları bir kandırmacadan ibarettir…

Bu doÄŸrudan böyle deÄŸilse bile, sonuç olarak böyledir…

Aksini düÅŸünenlere ÅŸu günlerde yayınlanan, Dünya Ekonomik Forumu’nun EÄŸitimde Kalite Endeksi sıralamasına bakmalarını öneriyorum.

Bu endekste Ä°srail 24, Japonya 31, Ä°talya 44, Ruanda- bile- 44, Rusya 52, Suudi Arabistan 54, Ä°ran 75’inci sırada yer alıyor.  

Türkiye bu listede, 99’uncu sırada…

Meksika ve Güney Afrika’nın az farkla önündeyiz.

Elbette eÄŸitim sisteminin tek sorunu, problemli öÄŸrencilerin varlığı deÄŸil…

Bilgiye dayalı bir müfredat, sınav sistemi, öÄŸrenci patronluÄŸu, öÄŸretmen kalitesi vb. pek çok sorun var…

Fakat okullardan ekranlara, haberlere yansıyan o içkili görüntüleri izleyince, sorunlu öÄŸrencilerin de çok önemli bir faktör olduÄŸunu görüyorum. 

Çünkü bu tür öÄŸrenciler, bir eÄŸitim kurumunda olması gereken disiplin ve öÄŸrenmeye elveriÅŸli ortam için adeta bir dinamit hükmündeler. 

Ali Osman Aydın - Yeni Akit