Başarılı Olmak

"Benim baÅŸarım ancak Allah'ın yardımı iledir. Yalnız O'na dayandım ve O'na döneceÄŸim." (Hud 88)

Arapça’da “Tevfik” kelimesiyle ifade edilir baÅŸarı. Yani Allah'ın yardım ederek baÅŸarıya ulaÅŸtırması anlamına gelir. Bu manada tesadüf yoktur, tevafuk vardır. Ancak bir yaprağın bile izni olmadan kımıldayamayacağı rabbimizin muvafık kılmasıyla elde edilir tevfik-baÅŸarı.

Her birimiz hayatta baÅŸarılı olmak için çabalıyor çırpınıyoruz. BaÅŸarmak için katlanmadığımız sıkıntı kalmıyor çoÄŸu zaman. Hiç kimse baÅŸarısız olmak için yaÅŸamaz-yaÅŸamıyor. Tabii burada baÅŸarı kavramına nasıl bir anlam yüklediÄŸimiz çok önem arz ediyor.

Nedir başarı?

Başarı derken ne anlıyoruz?

Ama en önemli soru ÅŸu olsa gerek! OluÅŸun sahibi, her ÅŸeyi yoktan var eden rabbimiz baÅŸarıdan ne anlamamızı murad eyliyor?

Vahy başarıyı nasıl tanımlıyor?

Ä°lahi öÄŸreti (vahy) bu konuda neler beyan ediyor?

Ä°man etmiÅŸ bir kimse için kesin olan husus ÅŸudur: Mü'min, kavramlara vahy eksenli anlam yükler. EÄŸer kavramlara vahyden kopuk-uzak anlamlar yüklersek asla isabet edemeyiz. Dünyevi planda baÅŸarı olarak görülen, insanların baÅŸarı olarak tesmiye ettiÄŸi durumlar da gerçekte vahy perspektifinden bakıldığında pekâlâ baÅŸarısızlık olarak görülebilir-deÄŸerlendirilebilir.

Bu manada kar-zarar, kazanç-kayıp, iyi-kötü, güzel çirkin, doÄŸru-yanlış gibi hayatımızı çok yakından-pratik olarak ilgilendiren kavramlar var. Ve biz bu kavramlara göre hayatımızı ÅŸekillendirip bu kavramlar muvacehesinde bir tarz belirliyoruz.

Allah’ın kâr dediÄŸi kâr, zarar dediÄŸi zarardır. Kazanç dediÄŸi kazanç, kayıp dediÄŸi kayıptır. Ä°yi dediÄŸi iyi, kötü dediÄŸi kötüdür. Ä°lâ ahir…

Yani rabbimizin sözüdür doÄŸru olan. Ve biz bu söze baÄŸlı kalırsak, o sözü doÄŸru ve belirleyici kabul edersek ancak isabet etmiÅŸ oluruz.

Bu manada baÅŸarı derken vahye müstenid bir baÅŸarı anlayışına sahip olmamız ÅŸarttır.

Vahyden kopuk-uzak bir yerden baktığımızda faizi, haksız kazancı çok rahat olarak kar diye isimlendirebilir, bunu bir kazanç olarak telakki edebiliriz. Çünkü faiz karşılıksız almaktır. Ve eÄŸer siz karşılıksız almışsanız mutlaka birilerinin canını yakmış, birilerine zarar vermiÅŸsiniz demektir. Buna kar-kazanç denir mi? Ancak vahyden soyutlanmış bir akılla bu böyledir, böyle görünebilir. Ama vahy buna zararın, kaybın ta kendisi olarak bakmamızı ister. Müslüman bir akıl bunu asla kar-kazanç dairesi içine sokmaz-sokamaz.

Yine vahy dışı bir akılla yaklaÅŸtığımızda cinsel hürriyet pekâlâ dünyevi açıdan, nefsaniyet açısından son derece haz veren, insanı tahrik eden bir fiil olarak görülebilir. Ama vahy nazarında son derece olumsuz bir fiil ve yok eden, ifsad eden, zararları anlatılamayacak kadar çok olan bir haram fiildir.

Okulu baÅŸarıyla bitirdiniz, diplomayı aldınız, hatta okulun birincisi oldunuz. Takdir aldınız. Akademik kariyer yaptınız. MesleÄŸinizde baÅŸarılısınız, alanınızda çok ilerlediniz, parmakla gösterilen bir insan oldunuz, yükseliÅŸiniz-baÅŸarınız her geçen gün artarak sürüyor. Ä°nsanlar gıpta ediyorlar konumunuza, durumunuza. Ä°ç geçiriyorlar ününüze, mevkiinize.

Ya da beÅŸ parasız, züÄŸürt biriydiniz avare gezerdiniz, gün geldi çalıştınız, gecenizi gündüze katıp ter döküp emek sarf ettiniz ve sınırsız imkanlara sahip oldunuz çok zenginleÅŸtiniz, ekonomik açıdan muazzam bir baÅŸarı kaydettiniz. BindiÄŸinize, yediÄŸinize, giydiÄŸinize, çevrenize bakanlar "ahh! ne baÅŸarılı adam" diyorlar.

Çıplak gözle bakınca insanlar-toplum nezdinde son derece baÅŸarılısınız.

Lakin sizi muvafık kılana, tevfik verene, başarınızı yaratana-Allah'a muvafakatiniz yoksa bu başarı mıdır?

O'nun hükümlerine-emirlerine-direktiflerine-yasalarına muvafakat etmiyorsanız bunun adını baÅŸarı koymak doÄŸru olur mu?

Asla! Bu sadece kendimizi kandırmak olur.

Yani nereden baktığımız çok önemli. Daha çok sayabiliriz, örneklendirebiliriz.

Rabbimizin haram kıldığı tüm eylemler-fiiller için aynı esastan bakabiliriz.

Helal olan iyi-karlı-kazançlı-güzel-doÄŸru, haram olan kötü-zararlı-kayıplı-çirkin-yanlıştır.

BaÅŸarı helal olanda, vahyin insana sunduÄŸu öÄŸretiye kulak vererek ortaya konan bir hayat tarzındadır.

BaÅŸarmak için önce Allah'a baÄŸlanmayı baÅŸarmalıyız.

Tevfik için Allah'a muvafakatin gerekliliÄŸini mutlaka bilmeliyiz.

Allah'a bağlanmadan başarıyı elde etmek muhal.

Gerçek baÅŸarı-tevfik Allah'ın "baÅŸardın" dediÄŸidir ki bu da O'na kayıtsız ÅŸartsız muvafakatle elde edilen bir ÅŸeydir.

Yasin AydoÄŸan