Sosyal Medya

Makale

Eşek ile kaplan istiaresi

tarihinde yayınlandı.

Kadim Çin bilgelerinden Dsung-Yuan'dan rafine bir öykünce:

'Guicon eyaletinde eşek yokmuş. Bir gün bir adam bir eşeği bu eyalete getirmiş, fakat oradaki dağlar yüzünden istifade edememiş ve salıvermiş. Bir kaplan eşeği görmüş, eşeğin heybetinden korkmuş ve onu bir tanrı sanmış, bir yere gizlenip eşeği gözetlemeye başlamış. Bir ara eşeğe yaklaşmış, eşek farkında değilmiş gibi davranmış. Ertesi gün eşek anırmış, kaplan eşeğin sesinden dehşete düşüp kaçmış. Kaplan geri dönüp eşeğe bakmaya başlamış, bir yandan da korkuyormuş. Fakat içinden eşeğin fazla yetili bir yaratık olmadığını da sezinlemeye başlamış; çünkü onun anırmasına da yavaş yavaş alışmaya başlıyormuş. Böylece eşeğe yaklaşarak onu bir önünden, bir arkasından yoklamaya başlamış ve gide gide kendine güveni de artmış. Nihayet bir defasında eşeğe çarpmış, eşek de hiddetlenip kaplana bir tekme atmış. Kaplan sevinmiş, çünkü eşeğin başka bir marifeti olmadığını böylece öğrenmiş. Ve üzerine atılarak eşeğin boğazından ısırmış ve onu yemiş.' (Çin Denemeleri, çev: W. Eberhard-N. Hızır, MEB Yay. İstanbul 1992, s. 68).

Bu istiarenin sahibi ondan şöyle bir hisse çıkarıyor: kimileri kuvveti varmış gibi büyük görünür, büyük yetileri varmış gibi yüksek sesle anırır: marifetinin neden ibaret olduğunu göstermedikçe kaplan bile ondan korkar, yanına yaklaşamaz. Ama marifetinin neden ibaret olduğu anlaşılınca sonu gelir ve mahvolur.

Bu istiare biraz dolambaçlı yoldan bir İngiliz maksimini de anımsatıyor. 'Bilinen düşman bilinmeyen düşmandan yeğdir.' Bu sözün başka bir versiyonu: 'Bilinen Şeytan bilinmeyen Şeytandan iyidir…'

Türk usulü güreşlerde, yağlı güreş olsun karakucak güreşi olsun, rakipler birbirine elense çekerek güçlerini ve marifetlerini tanımaya, ölçmeye, sınamaya çalışırlar. Şimdiki grekoromen güreşlerinde olduğu gibi rakipler birbirini tanımadan saldırıya geçmezlerdi; hele Türk usulü güreşte arkadan dolanıp puan kazanma asla akla gelmez ve bu günün bu kuralını bizim eski pehlivanlar bilse, utançlarından yerin dibine geçerdi. Böyle dandik numaralarla güreş kazanmayı kabul etmezlerdi.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.