Yakın tarihimizin utanç yılları: İstiklal Mahkemeleri
Çorum'un İskilip ilçesinde dünyaya gelen, ancak medrese eğitimini İstanbul'da alan Mehmet Atıf Hoca o kanunun ilk kurbanı seçilecekti. Çünkü daha o kanun çıkmadan bir buçuk yıl kadar önce bir kitap kaleme almış, kitabında genç cumhuriyeti, Batı'ya özenmemesi konusunda uyarmıştı. Şapka örneğini de, o kitapta vermişti.
Cumhuriyetin bir an önce milletin şapka takma ya da takmama konusundaki tereddütlerini ortadan kaldırması gerekiyordu. Bu nedenle, İstiklâl Mahkemeleri İsmet İnönü talimatıyla bir daha devreye girdi.
Toplam 15 / 13. Foto
Resmi tarih ve popüler kültür İstiklal Mahkemeleriyle pek ilgilenmedi, hatta yıllar boyu adını anmaktan bile kaçındı. İstiklal Mahkemeleri'nin nasıl kurulduğu, kimleri darağacına nasıl gönderdiği bugüne dek çok az kaleme alındı. "Asker kaçaklarını yakalayıp sorgulama" amacıyla kurulan bu mahkemeler zamanla amacından saptı; hükümetle ters düşen, bunu dile getiren veya bu doğrultuda iftiraya uğrayan kim varsa, hepsi bu mahkemelerde yargılandı. Onların içinde kurtuluş mücadelesinin büyük komutanı Kazım Karabekir Paşa da vardı, "şapka takmadığı" gerekçesiyle idam edilen İskilipli Atıf Hoca da... İstiklal Mahkemeleri, 92 yıl önce bugün kapatıldı.
