Soma davası başlıyor

Soma'daki faciada ölen madencilerin aileleri aylardır duruşma gününü bekliyordu, buruk bir mutluluk içinde. Ancak sanıkların duruşmaya katılmayacak olmasına tepkililer.

Soma'da hayatını kaybeden madenci Uğur Çolak’ın babası İsmail Çolak, can güvenliği nedeniyle sanıkların mahkemeye getirilmemesine tepkili. "Adalete güvenmiyorum. Bunu için nedenim çok. Hem dava geç açıldı, bir de üstüne sanıkların duruşmaya gelmemesine karar verildi. Duruşmaya katılsalar ne kadar insanı mağdur ettiklerini görecekler. Onların dışındaki sorumlular da hâlâ ortalıkta geziyor. O salona gelip yargılanmaları en büyük talebimiz." diyor.

Madenci Zeki Gezer’in eşi Pınar Gezer de, “Gerçek sorumlular niye yargılanmıyor? Sanıkların o salonda bulunmasını, yüzlerini görmek istiyorum. Gözümün içine bakıp konuşabilecekler mi?" sözleriyle tepkisini dile getiriyorlar.

Ancak aileler hazırlıklarını da tamamladılar. Duruşma öncesi düzenleyecekleri yürüyüş, anma töreni ve basın açıklamasıyla seslerini duyuracaklar. 

Ne kadar sürerse sürsün takipçisi olacakları davadan, en ağır cezanın çıkması ise en büyük temennileri.

 

Madenci aileleri, biraraya gelip duruşmaya hazırlanıyorlar.

Kültür merkezi duruşma salonuna çevrildi

Dava, duruşma salonuna çevrilen Akhisar’daki Bülent Ciğeroğlu Kültür Merkezi’nde görülecek. Akhisar Cumhuriyet Başsavcılığı, duruşmanın taraflarının sayı olarak fazla olması nedeniyle Akhisar Belediyesi’nden dört bin TL karşılığında bir yıllığına kültür merkezini kiraladı.

700 kişilik kültür merkezi, marangozluk işleri, nezarethane, kapıların tadilatı, ses sistemi, mefruşat, elektrik abone işlemleri, bakım ve onarımı, korkuluk yapımı, paratoner yapımı, dış ortam güvenlik kameraları ve yangın alarm sistemi için toplam 95 bin 507 lira 73 kuruş harcanarak duruşma salonu haline getirildi.

Güvenlik önlemleri de artırılmış durumda. İlk duruşmada bine yakın polis görev yapacak.

 

Kültür merkezi, bir yıllığına belediyeden kiralandı.

Soma'da ne oldu?

13 Mayıs 2014’te, Türkiye tarihinin en ağır felaketlerinden biri yaşandı. Alp Gürkan’ın sahibi olduğu Soma Holding’e bağlı Soma Kömür İşletmeleri Anonim Şirketi’nde akşam saatlerinde yangın çıktı.

Mahsur kalanları kurtarmak için Türkiye’nin seferber olduğu, günler süren çalışma sonrası acı bilanço şöyleydi: 301 ölü, 162 yaralı…

Sekiz kişi tutuklu

Soma ve çevresindeki ilçelerde nerdeyse her bir eve ateş düştü. Faciayla ilgili Soma Cumhuriyet Savcılığı’nca hemen soruşturma başlatıldı. Gözaltına alınan Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Can Gürkan, şirket yöneticileri Akın Çelik, Ramazan Doğru, mühendis Ertan Ersoy, madenin emniyet vardiya amirleri, İsmail Adalı, Yasin Kurnaz, Hilmi Kazık ile Mehmet Ali Günay Çelik, nöbetçi mahkemece tutuklandı.

Faciaya ilişkin bilirkişi raporunun Eylül’de Akhisar Cumhuriyet Başsavcılığı'na teslim edilmesinin ardından savcının talimatıyla gözaltına alınan, aralarında Soma Kömürleri A.Ş. ve Ege Linyitleri İşletmesi çalışanlarının bulunduğu 24 kişi ise ifadelerinin ardından serbest bırakıldı.

İddianame 10 ay sonra kabul edildi

Soma Cumhuriyet Savcılığı, soruşturmasını tamamladıktan sonra halen 8'i tutuklu, 37’si tutuksuz 45 sanıkla ilgili hazırladığı iddianameyi geçen Kasım ayında tamamladı. Ancak Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi eksik bulduğu iddianameyi savcılığa iade etti. Eksiklikler giderildikten sonra iddianame geçen ay kabul edildi. Mahkeme, 13 Nisan’ı ilk duruşma günü olarak belirledi ve tutuklu sanıkların can güvenlikleri gerekçesiyle duruşmaya getirilmemesine, kaldıkları cezaevinden görüntülü katılmalarına karar verdi.

 

Soma'daki facia, Türkiye'nin en büyük madencilik kazası olarak tarihe geçti. [Fotoğraf: AA / Arşiv]

301 kez 25 yıl hapis

231 sayfalık iddianamede, tutuklu sekiz şüphelinin, "olası kasıtla öldürme" suçundan 301 kez 20 yıldan 25 yıla, "neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama" suçundan öncekine göre artarak 162 kez 2 yıldan 6 yıla kadar hapisle cezalandırılmaları istendi.

Tutuksuz 37 sanığın ise taksirle birden fazla kişinin ölümüyle birlikte birden fazla kişinin yaralanmasına sebep olma suçundan 2 yıldan 15 yıla kadar hapsi talep edildi. Bunlardan 25'inin cezalarının, "bilinçli taksir" olduğu gerekçesiyle, Türk Ceza Kanunu'na (TCK) göre üçte birden yarısına kadar artırılması talebinde bulunuldu.

İddianamede, ölen işçilerin yakınlarından 487 kişi şikayetçi, olayda yaralanan 162 kişi ise mağdur-müşteki olarak yer alıyor.

Şu an yargılanacak kamu görevlisi yok

Faciayla ilgili bilirkişi heyetlerince iki ayrı rapor hazırlanıp soruşturmayı yürüten savcılığa ulaştırıldı. İkinci bilirkişi raporunun sonuç bölümünde, olayın nedenine ilişkin olarak şu ifadelere yer verildi:

“Maden kazasının, pek çok ihmal ve kusurun bir araya gelmesi sonucu meydana geldiği, kazanın önlenebilir olduğu fikri oluşmuştur. Otopsi sonuçlarına göre, ölümlerin büyük çoğunluğu CO [Karbonmonoksit] kaynaklı COhb (Karboksihemoglobin) zehirlenmesi sonucunda meydana gelmiştir. Bu boyutta bir zehirlenmenin meydana gelebilmesini sağlayacak CO konsantrasyonuna, yeraltı ocağının boyutları göz önüne alındığında, tek başına bant, ahşap tahkimat ve PVC boru yanmasının neden olması olası görülmemektedir. Olayın ana kaynağı, U 3 trafosu etrafında topuk bırakılan kömürün kontrolsüz şekilde kendiliğinden yanması sonucu oluşan CO’nun hava girişine ulaşması, temiz hava ile temas eden, kendiliğinden yanan kömürün tam yanmaya dönüşmesi, bu yangının 4 nolu kömür nakil bandının bulunduğu yoldaki bant, ahşap, kabloları tutuşturması ve su ile soğutma çalışmaları sırasında açığa çıkan zehirleyici ve boğucu gazlardır”

Bilirkişiler, tespitlerine göre, Maden İşleri Genel Müdürü, Türkiye Kömür İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı’nın da aralarında bulunduğu birçok kamu görevlisini ‘asli’ ve ‘tali’ kusurlu buldu.

Suçlanan kamu görevlileri hakkında soruşturma yapılması için Danıştay’a açılan davalar ve ilgili bakanlıklara yapılan başvurulardan izin çıkmaması nedeniyle şu ana kadar sonuç alınamadı. İddianamede, kamu görevlilerine yer verilmedi.

Komisyon araştırdı

Faciayla ilgili TBMM’de Soma Araştırma Komisyonu kuruldu. Milletvekillerinden ve uzmanlardan oluşan komisyon, tutuklu sanıklar başta olmak üzere madenci aileleri, yakınları ve şirket görevlileriyle görüşmeler yaptı. Aylar süren incelemenin ardından raporu açıklayan Komisyon Başkanı Ali Rıza Alaboyun, “Bu tabiat kanunu değil, rapor iyi incelenirse ihmal ortaya çıkar” değerlendirmesini yaptı.

Raporda, maden kazalarının önlenmesi için Maden Bakanlığı’nın kurulması, sertifikalı işçi yetiştirilmesi önerildi.

Kaynak: Al Jazeera