Tövbe Üzerine Güzelleme- Abdulaziz Tantik

Tövbe; insan olmaklığa ve Rabb’e ilticaya dönüÅŸtür…

Ä°nsanın hikâyesi, ilk insan Âdem (as)’in tövbesi ile baÅŸlar. Ä°nsan, ilahi emre uymayınca yeryüzüne düÅŸer, sonra Rabbinden aldığı kelimelere yaslanarak yaptığı tövbesi kabul edilir, yeniden O’na yönelir ve böylece insanın serüveni baÅŸlar.

Tövbe, insanın Allah’ı derununda fark etmesi ve bu yakınlığa uygun davranışı gerçekleÅŸtirme iradesini gösterebilme gücüdür…

Bir insanın yaptığı ÅŸeyin ne olduÄŸunu kendi açısından kesinleÅŸtirdikten sonra, aldığı kararı uygulama sahasına taşımadan önceki hazırlık aÅŸaması olan tövbe, insanın yaptığı ÅŸeyin ne olduÄŸu konusunda açıklık saÄŸlamasıdır.

Tövbe, insanın tevazuu sahibi olduÄŸunun göstergesidir…

Allah’ın, insana dair vazettiÄŸi doÄŸaya uygun davranan kiÅŸi, tevazuu sahibi olarak düÅŸtüÄŸü hatadan dolayı özür dileyerek geri dönüÅŸünü kolaylaÅŸtırır. Çünkü insan Allah’a karşı tevazuunu kaybetmeden davrandığı zaman sürekli bir kurbiyyet’in varlığını tazammun eder. Tevazuu sahibi insan kendini bildiÄŸi gibi varlığın da sınırlarını kavrayarak ona göre davranışlar ortaya koyduÄŸu için yaptığı bir hataya nasıl bir tepki vereceÄŸini de belirlemiÅŸ sayılır…

Tövbe bir farkındalıktır…

Ä°nsan; eÅŸya ve Allah ile arasındaki iliÅŸkiyi yeniden tanımlayarak bu farkındalık üzerine bina ettiÄŸi zaman doÄŸru, sahih ve kalıcı bir iliÅŸki kurabilir. Ä°nsan, iliÅŸkilerle varlığını izhar eder ve varlığa katılır. Bu iliÅŸkiler aynı zamanda insanın bugününü ve geleceÄŸini de belirleyen en önemli etkenlerdir.

Tövbe bir imkândır…

Ä°nsan günaha mütemayil yaratılmıştır, hataya düÅŸmesi mümkündür. Her günah ve hata ise insanı Allah’tan uzaklaÅŸtırdığı gibi insanı kendisine de yabancılaÅŸtırır. Ä°ÅŸte tövbe bu uzaklaÅŸmayı ve yabancılaÅŸmayı ortadan kaldırmanın, gözyaşı ile arınarak yeni bir iliÅŸki biçimini geliÅŸtirmenin imkânıdır…

Tövbe bir arınmadır…

Gözyaşı ile arınan insan, dönüÅŸünü garanti eden iç itminanı ve kararını da tövbe aracılığı ile perçinleÅŸtirir. Tövbe insanı bir karara; sahih ve doÄŸru bir karara taşıyarak, Allah’ın insana sunduÄŸu en önemli hasletlerden biri olarak gerçekleÅŸir ve böylece insanın geri dönüÅŸü mümkünlük kazanır…

Tövbe istikameti yenilemektir…

Ä°nsan bazen ÅŸaÅŸar ve yolu da deÄŸiÅŸtirmiÅŸ olur. Her ÅŸaÅŸtığında yolu da kaybettiÄŸi için ancak tövbe aracılığı ile yeniden istikametini kazanır. Böylece tövbe istikametin varlığını tazammun ederek insana sürekli bir istikamet edinme duygusu kazandırır… Ä°stikamet ise insanın insan olarak varlığını sürdürebilme azmi ve kararlılığıdır…

Tövbe dün, bugün ve yarın üzerine düÅŸünebilme gücü ve istidadır…

Ä°nsanlar dünlerini yaÅŸayıp, tecrübeye dönüÅŸtürerek bugünlerini bu tecrübe ışığında yaÅŸarken geleceklerini de inÅŸa ederler. Tövbe bu tecrübenin sahih ve doÄŸru oluÅŸunun teminatı olarak tanımlanmalıdır ki insan geleceÄŸin inÅŸasındaki yapının sahih ve doÄŸru olmasını teminat altına alabilsin…

Tövbe, kopuÅŸun imkânsızlığıdır…

Her günah ve hata insani bir kopuÅŸtur, insanın insanlığından kopuÅŸu… Ä°nsan tövbe aracılığı ile bu kopuÅŸun ontolojik ve epistemolojik zeminini tamir ederken psikolojik, sosyolojik ve siyasi zemini de yeniden düzenleme hakkı kazanır.

Ä°nsan, çoÄŸu kez akli muhakemesini ve muvazenesini kaybederek günaha ve hataya sürüklenir. Aklı ve gönlü örtülen insan, ne yaptığını bilmezken geliÅŸtirdiÄŸi davranışların üzerindeki baskısını ağır bir bedelle ödemek zorunda kalır. Sürekli piÅŸmanlık hissi insanı derinden yaralayarak varlığını ağır buhranlara taşır. PiÅŸmanlık psikolojisi olumsuzluÄŸu sürekli çoÄŸaltacağı için yenilgiyi getiren davranış bozukluklarını da süreklileÅŸtirebilir. Bu olumsuz durumdan kurtulabilmesi onun bu akli muhakeme bozukluÄŸunu ve dengesizliÄŸini gidermesi, aklının ve gönlünün üzerindeki örtüyü kaldırması gerekecektir. Yoksa ciddi anlamda bir bunalım ve buhran psikolojisine yazılmış insanın kurtuluÅŸu imkansızlaÅŸacaktır. Ä°ÅŸte burada bir ÅŸey devreye girer: Ä°lâhî lütuf…

Tövbe bir ilahi ikramdır…

Tövbe kapısının açık bırakılması ile birlikte insanın bütün bu yaÅŸadığı olumsuzlukları olumluluÄŸa dönüÅŸtürebilme gücü ve istidadı kazanabilmesinin yolu da açık tutulmuÅŸ olur. Böylece insan, tövbe ederek aklının ve gönlünün üzerindeki karanlığı kaldırarak akli muhakemesine yeniden kavuÅŸur ve bir dengenin varlığını saÄŸlar. Yeniden insanlığa dönüÅŸ yapan insan, kendisini kurtaracak zemini bir kez daha yeniden inÅŸa eder…

Tövbe, bir aydınlanma ve aydınlatma faaliyetidir…

PiÅŸmanlık; insanı yaptığı davranışın ne olduÄŸu konusunda bir yüzleÅŸmeye davetiyedir. Ä°nsan kendi yaptığı davranışı ile yüzleÅŸme cesareti gösterdiÄŸinde nedamet duygusu galeyana gelir. Bu nedamet ile birlikte yaptığı iÅŸten piÅŸmanlık onu yakar ve kavurur. PiÅŸmiÅŸ olan insan yeniden bir hayatiyet bulmak için tövbe etmeyi akıl eder. Tövbe böylece yaptığı davranışı aydınlatır. Bu aydınlık sayesinde ise insan yaptığı iÅŸin ne kadar kötü bir ÅŸey olduÄŸunu kavrar ve bu kavrayışın saÄŸlayacağı tecrübe sayesinde yeni yapacağı iÅŸlerin de aydınlatılmasını mümkün kılar…

Tövbe gözyaşı ile buluÅŸarak insanı ilgiye, sevgiye ve aÅŸka taşır…

Ä°nsan, hatırlayarak varlıkla ilgisini kavrar. Ä°lgi üzerinden kurduÄŸu iliÅŸki ile de sevgiye ulaşır. Hem Allah’ın kendisini ilgiden yarattığını kavrayarak insana yönelik ilahi sevgiyi algılar ve böylece varlığın üzerinde bulunduÄŸu aÅŸk zeminini anlamasına kapı aralar, hem de insan bu varlığın aÅŸk üzere olduÄŸu zemini kendi zemini haline dönüÅŸtürerek varlığını aÅŸk üzere kurar ve böylece varlığa yönelik sevgisini kalıcı bir ilgiye dönüÅŸtürerek Allah ile bağını derin ve kopmaz bir baÄŸa dönüÅŸtürür. Bütün bu durumların oluÅŸması da gözyaşı ile arınan kalbin tövbe ederek piÅŸmanlığını kesinlemesi sayesinde elde ettiÄŸi farkındalığın derin bir iç görü (basiret) kazanması ile olgunlaşır…

Tövbe, Allah’tan uzaklaÅŸan insanın yeniden Allah’a yakınlaÅŸmasının teminatıdır…

Ä°nsan, Allah’tan uzaklaÅŸtığı zaman yaÅŸayamaz, boÄŸulur ve nefes alamaz olur. Görece yaÅŸadığı, nefes aldığı sanılır. Ama o adım adım Allah’tan uzaklaÅŸtıkça ölmeye devam eder. Böylece tövbe insanın yeniden diriliÅŸinin adı olur…

Tövbe, bir tefekkür, bir tezekkür ve bir düÅŸünme ameliyesini zorunlu kılar…

Ä°nsan yaptığı davranış üzerine bir tefekkür ve tezekkür gerçekleÅŸtirir. Her tezekkür ise bir düÅŸünme ameliyesini kesinler. Böylece insan yaptığı davranış üzerine tövbeye yöneldiÄŸi andan itibaren bir ışık düÅŸürerek kendini, varlığı ve iliÅŸkiyi aydınlatır…

Tövbe bir hamd ve ÅŸükür vesilesidir…

Ä°nsan, yaptığı günahtan dolayı çok üzülürse piÅŸmanlığını artırır ve bu piÅŸmanlık üzerine tövbe etmenin itminanını saÄŸlar. Ä°ÅŸte bu itminan aynı zamanda insanı ÅŸükür ile karşı karşıya bırakır. Her ÅŸükür ise bir hamd’i içinde taşır. Ä°nsan kendisine tövbeyi nasip eden Allah’a hamd ederek varlığına anlamı yeniden kazandırır…

Tövbe etmek insan olmanın olgunluÄŸudur…

Olgun insan, yaptığı bir davranış yüzünden özür dileyebilme âlicenaplığını gösteren kiÅŸidir. Özür dilemek bir düÅŸüklük seviyesi deÄŸil tam aksine bir yükseklik duyarlılığıdır. Ä°nsan hata eder ve bu hatasını fark ettiÄŸi andan itibaren de hemen ondan vazgeçerek istikametini perçinler…

Tövbe, insan olarak kalmanın ön ÅŸartıdır…

kayank : hertaraf.com