Irak'ta Şii milis grup, İran'a meydan okuyarak ABD'ye saldırıyor

İran'ın desteklediği en etkili Irak kökenli silahlı gruplarından biri olan Asaib Ehl al-Hak, Tahran'ın saldırmama emrine rağmen ABD unsurlarını ve bölgelerini hedef almaya devam ediyor.

İran, Biden ile 2015 nükleer anlaşmasına geri dönme çabalarını engellemeye çalışan eski Başkan Donald Trump'ın tepkisinden çekindiği için, Ekim ayında, Irak'taki silahlı milis güçlerine ABD hedeflerine saldırmama emri vermişti.

İran'ın açık ve katı talimatlarına rağmen, Kays El-Gazali liderliğindeki Asaib Ehl el-Hak, son üç hafta içinde Bağdat'taki ABD büyükelçiliğine ve Amerikan elçilerine saldırılar düenledi.

Bu eylemler, açık bir şekilde Asaib Ehl el-Hak örgütünün İran kontrolü dışında faaliyet gösterdiğini ve bu nedenle Tahran'ın korumasına güvenmediğini gösteriyor ki bu da bu milis grubunun geleceği hakkında birçok soruyu akıllara getiriyor.

Güvenlik kaynakları, Perşembe günü ABD unsurlarına ait ekipman taşıyan iki askeri konvoya patlayıcı cihazların isabet etmesi sonucu Güney Bağdat otoyollarında saldırı düzenlendiğin açıklamıştı. Saldırıda can kaybı yaşanmamış, sadece maddi hasarla atlatılmıştı.

Bu patlamalardan önce de 17 Kasım'da Bağdat'ın merkezindeki ABD büyükelçiliğini hedef alan, bir çocuğu ölümüne ve yedi kişinin yaralanmasına sebeiyet veren bir füze saldırısı gerçekleşti.

Kays el-Gazali:Şiimilis grup lsaib Ehl el Hak grubunun lideri

Kendisine "Kasım el-Kabarin Tugayı" adını veren silahlı bir grup Perşembe günkü saldırıların sorumluluğunu üstlenirken, Kasım ayındaki roket saldırısının sorumluluğunu ise kendisini "Es-shab al-Halef" olarak adlandıran başka bir grup üstlendi.

Yakın zamana kadar, her iki grup da önceden bilinmiyordu. Ancak, birkaç vilayetteki ABD liderliğindeki koalisyon güçlerinin lojistik destek konvoylarını hedef alan saldırıların sorumluluğunu üstlendikleri için, son birkaç aydır isimleri ortalıkta dolaşıyor.

Saldırıların sorumlusu olarak oklar Ketaib Hizbullah’ı (En etkili İran bağlantılı Şii milis grup) işaret etse de, Irak’taki dört Şii milis grubun komutanları saldırı iddialarını yalanladı. Şii milis komutanları, saldırılar kendilerinin değil, ABD ile ateşkesi sonlandırmayı amaçlayan Asaib Ehl el-Hak grubunun gerçekleştirdiğini savundular.

Middle East Eye (MEE) haber ajansına konuşan, ismi bilinmeyen tanınmış bir Asaib Ehl el-Hak komutanı, "Ateşkes, ABD güçlerinin bir ay içerisinde Irak'tan ayrılması planlanmıştı, ancak Amerikalılar bunu yapmadı. Ayrılma niyetlerini göstermek için de hiçbir şey yapmadı.’’ dedi.

Komutan, Washington'un Irak'tan tamamen çekilme planlarını yürürlüğe koymamasının, kendi gruplarının da artık ateşkese uymak zorunda kalmadığı anlamına geldiğini söyledi.

Şaşırtıcı itaatsizlik

Asaib Ehl el-Hak, 2006 yılında etkili din adamı Mukteda el-Sadr hareketinin eski silahlı kanadı olan Mehdi Ordusundan ayrılan silahlı bir Şii fraksiyon. Ketaib Hizbullah grubuyla birlikte, 2006-2008 yılları arasında ABD birliklerine karşı birçok ölümcül saldırılar gerçekleştirdi.

Başlangıcından itibaren İran tarafından desteklenen, donatılan ve denetlenen bu grup, İran’ın bölgedeki en önemli ve güçlü milis gruplarından biri olarak biliniyor. Dolayısıyla Tahran yönetiminin kesin emrine rağmen saldırılarını sürdürmesi, sürpriz bir gelişme olarak yorumlanıyor.

"İranlı yetkililer (Iraklı gruplara) sabırlı olmaları ve ABD hedeflerine karşı saldırılar düzenlememeleri için baskı yapıyor, çünkü bu saldırılar hem Irak’taki, hem de İran’daki siyasi durumu karmaşık bir hale getiriyor.

Yerel kaynakların görüşüne göre Asaib Ehl el-Hak, İran'ın direktiflerinden memnun olmayan ve isyan etmeye başlayan Iraklı grupların en önde geleni. Şii liderlerle yakın zamanda yaptığı görüşmede bu grubun kanaat önderleri, "Irak'taki durumun İran'ın bakış açısına bağlı olmadığını ve İran iradesine boyun eğmeyeceklerini" söylemişlerdi.

Grupların komutanlarına göre Asaib Ehl el-Hak ile Ketaib-i Hizbullah arasında bir çatışma patlak vermesi "şu anda beklenmiyor". Ancak Asaib Ehl el-Hakk’ın bu yeni proaktif yaklaşımını sürdürme ısrarı, İran'ın onu dışlayabileceği, feda edebileceği ve onu Amerikalılarla ve Irak hükümetiyle yüz yüze bırakabileceği anlamına geliyor denilebilir.

 

Kaynak: The Middle East Eye Haber ajansı

Mütercim: Hasan Nurhan Çelik / Düşünce mektebi