Sosyal Medya

Birleşik Krallık köleliğin simgesi heykellerle dolu

Sözümona eşitliği teşvik eden bir toplumda yaşadığımıza göre, insanların tarihi başarılarını temsil eden heykeller dikilirken, köleci efendilerine isyan edip kaçmaya çalışan esirlere ait neden tek bir heykel bile yok?



Siyahilerin Hayatı Önemlidir eylemcileri, Bristol'de yer alan ve 2. Derece koruma altındaki varlıklardan sayılan, 17. yüzyıl köle taciri Edward Colston'a ait heykeli pazar günü devirip limandan denize attı. 1895'te dikilen heykel uzun süredir tartışmalara neden oluyordu.
 
West India Docks adlı rıhtım bölgesinin oluÅŸturulmasının arkasındaki kiÅŸi olan tüccar Robert Milligan'a ait bir heykel, yaÅŸadığım semtte, West India Quay'deki Londra Docklands Müzesi dışında duruyor. Bu baÅŸarısına raÄŸmen Milligan'ın elinde, Jamaika'da 500'den fazla esirin çalıştığı iki ÅŸeker kamışı tarlası vardı. Dumfries'tan bir esnafın oÄŸlu olarak 1746'da dünyaya gelen Milligan, 1809'da son nefesini verdiÄŸi güne kadar köle ticaretinin kaldırılmasına hep karşı çıkmıştı.
 
Dikkatimi Milligan'ın heykeline vermemi saÄŸlayan Liberal Demokrat Parti Federal Yönetim Kurulu üyesi Elaine Bagshaw ÅŸunları söyledi:
 
Binlerce kiÅŸiyi yurtlarından koparıp ten renklerine göre insan ticareti yapanları kutlayacak ve bu kiÅŸilere hürmet ettirecek heykellere halka açık alanlarda yer yok. Köle ticaretini bu iÅŸin faillerini anmadan da hatırlayabiliriz. Åžimdi o heykeli kaldırma vakti.
 
Åžahsi görüÅŸlerimiz ne olursa olsun çoÄŸumuz gösteriler sırasında ÅŸiddete baÅŸvurulmasının hoÅŸ görülmediÄŸi ve asla da hoÅŸ görülmeyeceÄŸi konusunda hemfikiriz. Kapsayıcılığı, anlayışı ve barışı, saldırganlık ya da yıkım üzerinden gerçekleÅŸtirmeyi teÅŸvik etmek, üzerinde birlikte çalışamayacağımız bir husus. O heykeller kaldırılacaksa, bu iÅŸ yasal olarak gerçekleÅŸtirilmeli.
 
 
Babam genç bir adam olarak Ä°ngiltere'ye ilk geldiÄŸinde, sömürgecilik geçmiÅŸine sahip doÄŸu kıyısındaki rıhtımlarda çalışmıştı. Britanya DoÄŸu Hindistan Åžirketi (British East India Company) tarafından iÅŸe alınan Hint denizciler, gemi inÅŸası, denizcilik ve liman iÅŸlerinde ustaydı. Londra kentinin çoÄŸuysa, Atlantik ötesi köle ticareti esas alınarak inÅŸa edilmiÅŸti. Hint denizciler, kendilerinden daha uzun saatler çalışmalarının beklenmesinin aksine beyaz denizcilere nazaran daha az yemek alıyor ve onlara diÄŸerlerine verilenin sadece yüzde 5'i kadar ücret ödeniyordu. Bu denizciler, I. Dünya Savaşı dahil birçok savaÅŸta da önemli rol oynamıştı.
 
Londra Docklands Müzesi hazırladığı eÄŸitim programı kapsamında, galerilerinde Atlantik ötesi köle ticaretine dair bilgilerle hikayelere yer veriyor ve Sierra Leone'deki Britanya sömürge yönetimine dair nesneleri sergiliyor olsa da bunları sadece müze ziyaretçileri görebiliyor.
 
Heykelleri kaldırma konusunda yaÅŸanan tartışmanın diÄŸer boyutunu, bu heykeller gidince tarihin iyi ya da kötü bir kısmını da yok etme hususu teÅŸkil ediyor.
 
Söz konusu heykelleri oldukları yerde bırakıp, bu kiÅŸilerin kim olduÄŸunu ve geçmiÅŸte sergiledikleri davranışların esasında bugün yüzleÅŸtiÄŸimiz birçok soruna nasıl sebebiyet verdiÄŸini açıklayan bir levha ya da bilgi standı koyma ÅŸeklinde bir alternatif çözüm üretilebilir.
 
Bununla beraber, tarihi ve kültürü korumak önemli olsa da insanların sömürülmesini tasvir eden heykelleri tutmak hala gerekli mi? Sözümona eÅŸitliÄŸi teÅŸvik eden bir toplumda yaÅŸadığımıza göre, insanların tarihi baÅŸarılarını temsil eden heykeller dikilirken, köleci efendilerine isyan edip kaçmaya çalışan esirlere ait neden tek bir heykel bile yok?
 
ÖrneÄŸin 1831'de Jamaika'da 20 binden fazla köle, adanın kuzeybatı köÅŸesinde kontrolü ele geçirerek çiftlik sahiplerinin evlerini ateÅŸe vermiÅŸti. Britanya ordusunun ve milislerin düzeni tekrar tesis etmesi bir ay sürmüÅŸtü. Ä°syanda yaklaşık 200 esir Afrikalı ve 14 beyaz hayatını kaybetmiÅŸ, olayların sonrasındaysa en az 340 isyancı esir ya asılmış ya da kurÅŸunlanmıştı.
 
Rabina Khan / The Independent Türkçe

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.