Sosyal Medya

Erhan Afyoncu: İngiltere'yi işgalden Osmanlı kurtarmıştı

Türkiye Avrupa devletlerine yaptığı yardımlarla gündemde. 450 yıl önce de Fransa, İngiltere ve Hollanda ayakta kalabilmek için Osmanlı Devleti’nden yardım istemişler, Osmanlı yardımı sayesinde İngiltere İspanyol işgalinden kurtulmuştu



Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu, 16. yüzyılın sonlarında III. Murad devrinde Avrupa'nın en uzak ülkelerinden Ä°ngiltere ile iliÅŸki kurmuÅŸtu. Ä°ngiltere, Habsburglar'ın Ä°spanya kanadı tarafından iÅŸgal edilmek üzereydi. Ä°ngiltere Türk donanmasının yardımıyla Ä°spanyol iÅŸgalinden kurtuldu. 2004'te "The Guardian" "Ä°spanyol donanmasının maÄŸlup edilmesi için Sir Francis Drake'e deÄŸil Türkler'e teÅŸekkür etmeliyiz" baÅŸlığıyla durumu haberleÅŸtirmiÅŸti. Akdes Nimet Kurat'ın araÅŸtırmalarında bu konunun belgeleri vardır.

Ä°NGÄ°LÄ°ZLER Ä°YÄ° Ä°NSANLARDIR
 
Kraliçe Elizabeth'in Ä°ngiltere'yi Katolik dünyadan uzaklaÅŸtırması üzerine Ä°spanya ile arası açılmıştı. Avrupa'nın o dönemde en büyük devleti olan Ä°spanya Ä°ngiltere'yi iÅŸgal etmek üzereydi. Ä°ngilizler, Fransa örneÄŸinden hareket ederek Habsburglar'a karşı direnebilmek için tek ÅŸanslarının Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu olduÄŸunu anlamışlardı. III. Murad devrinde Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu'na elçi göndererek Ä°spanyol donanmasının Ä°ngiltere'yi iÅŸgalini engellemek için yardım istediler.
 
Kraliçe Elizabeth'in askeri danışmanı Sir Francis Walsingham, Ä°stanbul'daki Ä°ngiltere elçisi William Harborne'a gönderdiÄŸi 24 Haziran 1587 tarihli mektupta padiÅŸahı Ä°spanyollara karşı harekete geçirmek için elinden ne geliyorsa yapmasını ve Ä°ngilizler'in iyi insanlar olduÄŸunu anlatmasını istiyordu. Mektubunda "Sir Francis Drake'in Ä°spanyol kalyonlarını ele geçirdiÄŸinde bütün Müslüman esirleri esaretten kurtarıp, Cezayir'e göndermesini gündeme getirerek Ä°ngiltere'ye olumsuz bakan devlet adamlarını ikna etmesini ve Ä°spanyol kudretinin, sultana tâbi Garp Ocakları, yani Kuzey Afrika beylerinin göndereceÄŸi kadırgalarla engellenebileceÄŸini" ifade ediyordu.
 
 
Ä°NGÄ°LTERE Ä°ÅžGALDEN KURTULDU
 
Walsingham, Temmuz 1588'deki Ä°spanyol iÅŸgal teÅŸebbüsünden önce Ä°stanbul'daki Ä°ngiltere elçisine bir mektup göndererek, Ä°spanyol donanmasının dağıtılması için Türk donanmasının harekete geçirilmesini istedi. Ä°ngiliz elçisi Harborne'un faaliyetleri ve Osmanlı siyaseti uyarınca harekete geçen Türk donanmasının Akdeniz'deki manevraları Ä°spanyol donanmasını dağıttı.
 
Fransa'nın kuzeyinde Calais açıklarında 30 Temmuz 1588'de meydana gelen Gravelines Deniz Muharebesi'nde Ä°ngiliz donanmasının karşısına Ä°spanyol donanmasının bir kısmı çıkabildi. Ä°ngiliz donanmasının komutanı Sir Francis Drake de, Ä°spanyolları rahatlıkla maÄŸlup etti. Ä°ngiliz tarihçi Prof. Jerry Brotton, durumu "Osmanlılar'ın manevraları Ä°spanyol Kralı II. Felibe'nin donanmasını dağıttı. Artık okullarda Ä°spanyol ordusunun neden Ä°ngiltere'yi iÅŸgal edip, Protestanlığa son veremediÄŸini buna bir sebep daha eklememiz gerekecek. Bu da Kraliçe Elizabeth tarafından tesis edilen Ä°ngiliz-Osmanlı ittifakıydı" diye deÄŸerlendirir.
 
***
Ä°ngiliz elçisinin yalvaran mektubu
 
Ä°ngiliz temsilcisi Harborne, III. Murad'a sunduÄŸu arzuhalinde diplomatik üslubu bırakmış, neredeyse yalvarıyordu.
 
"PadiÅŸahın yüce katına arzuhal ilam olunur. Saadetlü padiÅŸahım hazretleri saÄŸolsun
 
 
Devletlü ve saadetli, alemin sığındığı padiÅŸah hazretlerinin yüce katlarına kullarının arzı budur ki, Ä°ngiltere Kraliçesi ile zat-ı ÅŸahaneleri arasında mukaddes bir sulhun vücut bulması hususunda Büyük Tanrı bu kulunuzu baÅŸlıca vasıta seçmek lütfunda bulunmuÅŸtu. Bendeniz zat-ı ÅŸahanelerine bahÅŸedilen kudret ve kuvvet vasıtasıyla bizim müÅŸterek düÅŸmanımız olan bütün putperestleri imha edeceklerini ummuÅŸtum. Zira efendim o zamanlar bütün putperestlerin başı olan Ä°spanya Kralı ile tam bir sulh içerisinde yaÅŸamaktayken, zat-ı ÅŸahanelerinin danışmanları, ÅŸayet kraliçe o taraftan Ä°spanya Kralı'na karşı harbe baÅŸlarsa, Osmanlı padiÅŸahının da bu taraftan harekete geçeceÄŸine dair mukaddesat üzerine yemin ederek söz vermiÅŸ olduklarından, bendeniz efendim kraliçe nezdinde o kadar rica ve niyazda bulundum ki, efendim Ä°spanya ile eskiden beri devam eden sulha son vererek ona karşı karadan ve denizden kesin bir harbe baÅŸladı... Ä°spanyol Kralı gerçi kendisi için müsait olmayan ÅŸartlarda defalarca sulh ricasında bulunduysa da, kraliçemiz hiçbir zaman buna yanaÅŸmadı. Çünkü bendeniz zat-ı ÅŸahanelerinin evvelki vaatleri gereÄŸince müthiÅŸ kuvvetlerinizi geciktirmeden Ä°spanyol'a karşı hazırlamakta olduÄŸunuzu, fırsat düÅŸtükçe mektuplarımda bildirerek, barış antlaÅŸması imzalamaktan vazgeçirmeye çalıştım. Fakat ÅŸimdi ise efendim bu kadar uzun bir süre sizin harekete geçmenizi bekledikten sonra, nihayet bana karşı olan itimadı sarsıldı. Geri dönünce de kafamın kesileceÄŸini tahmin ediyorum.
 
EÄŸer bu putpereste karşı var kuvvetinizi göndermek niyetinde deÄŸilseniz, ona zarar vermek üzere hiç olmazsa 60 veya 80 kadırga gönderiniz. Bu gemileri Ä°spanyol Kralı'nın efendime karşı savaÅŸmak için mutat garnizon kuvvetlerini çekerek boÅŸ bırakacağı yerlere, gönderiniz. Buralarda asker bulunmayacağı için, bu bölgeleri tahrip etmek ve devletinize katmak kolay olacaktır.
 
 
Zira efendim kraliçe, benim ricam ve zat-ı ÅŸahanelerinin vaadi üzerine Ä°spanyol'u nefes alamayacak bir dereceye kadar sıkıştırdı. Åžayet bu fırsat kaçırılacak olursa korkarım ki zat-ı ÅŸahaneleri, putperestlerin imhası için azimkâr ve bütün cihandaki hükümdarların en büyüÄŸü olarak yaradan Tanrı'nın gazabına uÄŸramayasınız. Efendim kraliçe bir kadın olduÄŸu ve cinsiyeti bakımından savaÅŸa meyilli olmaması lazım geldiÄŸi hâlde Tanrı'nın bu konudaki emrini var kuvvetiyle yerine getiriyor. EÄŸer size çok sadık kalan bir hükümdar dostunuzu en nazik zamanda kendi hâline bıraktığınız takdirde, sizin hareketinize bütün dünya ÅŸaşıracak. Çünkü efendim sizin vaadinize ve dostluÄŸunuza güvenerek gerek kendi hayatını, gerek devletini büyük bir tehlikeye attı.
 
Kraliçe efendim Ä°spanyol tarafından yapılan barış teklifinin reddi üzerine, kralın papadan ve bütün putperestlerden yardım göreceÄŸinden emindir. Efendimi tamamen imha etmek niyetinde olduÄŸu da biliniyor. Sonra Ä°spanya Kralı, Hristiyan memleketlerinde kendi emellerine engel olacak tek bir kuvvet kalmayınca, muazzam hazırlıklar yaparak zat-ı ÅŸahanelerinin devleti üzerine saldıracak...
 
Buna karşılık, zat-ı ÅŸahaneleri, efendim ile birlikte hakimane bir tarzda vakit geçirmeksizin bir donanma çıkarırsanız bununla Büyük Tanrı'nın buyruÄŸu ÅŸeriatın emri ve meydana gelen fırsatın icabı, yüce Osmanlı neslinin ÅŸan ve ÅŸerefi ve Osmanlı Ä°mparatorluÄŸu'nun muhafazası yolunda hareket etmiÅŸ olacaksınız. Bu yapıldığı takdirde maÄŸrur Ä°spanyol ile sahte papa ve bütün taraftarları, yalnız zafer ümitlerinden mahrum edilmekle kalmayacaklar, belki de bu tür küstahlıkların cezasını bulacaklar. Tanrı ancak kendine yakın olanları himaye eder. Sizin vasıtanızla Tanrı putperestleri cezalandıracaktır ki, arta kalanlar bizler gibi hakiki Tanrı'ya tapanlar zümresine dahil olacaklar. Hak yolunda mücadele eden bizleri Tanrı zafere ulaÅŸtıracak ve birçok nimetlere kavuÅŸturacak."
 
Ä°ngiltere Elçisi
 
Kaynak: Sabah Gazetesi

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.