Sosyal Medya

Tercüme Haber

Tercüme Haber: Kapalı Müslüman kadınlar salgından dolayı toplumda daha az ayrımcılığa uğruyor

22-04-2020 13:17

Yüzlerini örten Müslüman kadınlar koronavirüs maskelerinin arasında daha fazla kabul görüyor -Kimse bana pislik gibi bakmıyor-


Amerikalılar bu hafta yerel ve federal yetkililerin yüzü kaplamanın koronavirüse karşı koruyup korumadığına dair tutumunu değiştirdiğinden beri maske takmaya başladı. 
 
Bu komşusunu tanıyamayan ve mimiklerini kullanmadan nasıl sosyalleşeceğini bilmeyen birçok insan için yeni bir durum. Ama peçe takan veya İslami örtüyle yüzünü örten Müslüman kadınlar için öyle değil. Birdenbire, yüzlerini örttükleri için Batı’da genellikle açıkça nefrete maruz kalan bu kadınlar diğer herkes gibi görünmeye başlamıştı. 
 
Dini giysilerinden ötürü hedef gösteriliyorlar
 
Birleşik Krallık ve Amerika’da peçe takan kadınlar hakkında yazdığım kitabım için İngiliz ve Amerikalı vatandaşı 38 kadın ile röportaj yaptım. Hemen hepsi Birleşik Krallık ve Amerika vatandaşı idi ama dünyanın dört bir yanından ve farklı yaşamlardan gelmişlerdi.
 
Peçe -İslam tarafından zorunlu kılınmayan ama bazıları tarafından tavsiye edilen giysi- genellikle palto benzeyen geniş bir giysi olan abaya ve başörtüsü ile giyilir. Bazı kadınlar vücut hatlarını örtmek için uzun bir etek ve tunikle kombinler.
 
Kitap için röportaj yapılan tüm kadınlar peçe takmanın Allah’a yakinlerini artırmak ve İslami ibadetlerine derinlik katmak gibi faydasını görmüştü. Fakat kamusal alanda peçe takmak onları sokakta İslamofobik, ırkçı ve cinsiyetçi hakaretlerin hedefi haline getirdi. 
 
Araştırmalar Müslümanların azınlıkta olduğu ülkelerde İslami giysiler giyen kadınların istismara uğradığını gösteriyor. 2017’de Amerika’daki 40 kadınla yapılan bir çalışmada, kadınların %85’i sözlü şiddete maruz kaldığını ve %25’i de fiziksel şiddet gördüğünü belirtti. 
 
En göze çarpan İslami giysi olan peçeyi takmak oldukça tehlikeli. İnsan hakları örgütü Açık Toplum Vakfı tarafından yazılmış bir rapor için görüşülen peçeli İngiliz kadınlarının %80’i sözlü ve fiziksel şiddet görmüştü. 
 
Failler, peçe takan kadınları baskılanmış, geri kalmış, yabancı ve sosyal olarak dışlanmış veya tehdit unsuru olarak görüyor. Saldırganlar çoğu zaman güvenlik ve göç sorunlarını dile getirerek eylemlerini mazur gösteriyor.
 
“Herkes birden anlar oldu...”
 
Şimdi, beklenmedik olaylarla, Batı’nın her yerindeki insanlar etrafta yüz maskeleri veya ağızlarına örttükleri bandanalar ile koşturuyor. Peçe takan kadınlar bunun kamuda peçe ile yaşamayı çok daha keyifli hale getirdiğini söylüyor. 
 
Birleşik Krallıktan kendisine Afrah dediğim bir kadın bir Facebook konuşmamızda “Benim dışarıdan algılanış biçimimde belirgin bir farklılık var. Kimse bana eldiven giydiğm ve yüzümü örttüğüm için pislik gibi bakmıyor.” diyor. “Herkes birden anlar oldu...”
 
Araştırmadaki kadınların kimliğini korumak için takma isimler kullanıyorum çünkü peçe hakkında konuşmak hassas bir durum. 
 
“Bugün el oyası bir peçe takmıştım ve bu mükemmeldi.” diyor, kamusal pek çok alanda peçenin resmen yasak olduğu Fransa’dan Jameelah. “Durumdan dolayı hiç kötü niyetli bakışa maruz kalmadım.”
 
Moda tasarımcıları bile, uzun zamandır güvenlik tehdidi olarak algılanan Müslüman kadınların sosyal medyada gözlerini devirdiği bir çabayla yüz maskelerinin şık görünmesi için uğraşıyor.
 
Hırvatistanlı Müslüman Rumana, yüzü örtmek konusundaki artan kabullenişin peçe kullanmak konusundaki isteksizliğini aşmasına yardımcı olduğunu anlattı. 
 
 
“Genellikle dikkat çekmeyi sevmeyen, gergin bir insanım dolayısıyla bu her zaman en büyük sorundu. Şimdi yüz örtmek her yerde görüldüğüne nihayet peçe takacak cesareti buldum.” diyor Rumana.  
 
Bazı gayrimüslimler bile koronavirüse karşı bir koruma olarak peçeye ilgi duyuyor.
 
Birleşik Krallıktan Afrah, gayrimüslim halasının yüz maskeleri rahatsız hissettirdiği için artık peçe takmayı istediğini söyledi. Ve Amerikalı bir Müslüman olan Sajida, İslamın şiddetle eleştiren ve Müslümanlarla ilgili komplo teorilerine inanan babasının artık koronavirüsten korunması adına kendisini peçe takması için yüreklendiren din değiştirerek Müslüman olmuş bir arkadaşından bahsetti. 
 
Peçe hava geçirmez özelliğe sahip olmadığından tek başına grip benzeri virüslere karşı etkili koruma sağlamaz. Camiler, peçe takan kadınları daha etkili bir koruma için ek olarak altına bir maske takmaları noktasında uyarıyor. Bununla birlikle peçe, diğer tüm kumaş maskeler gibi, eğer gözlerin kulakların ve burnun etrafına sağlam takıldıysa başkalarını takanın hapşırıklarından koruyabilir. 
 
Yüzü örtme ustaları...
 
Bu hikâye için yorum yapan peçeli kadınlar, yüz örtmeye dair algının iyileşmesinin bilinen sosyal normların askıya alındığı bir kriz dönemine denk geldiğinin farkında. 
 
“Bu empati devam eder mi yoksa salgın geçer geçmez biter mi merak ediyorum.” dedi Afrah Facebook Messenger aracılığı ile. “İnsanların nedeni ne olursa olsa bu tepkiyi, birini koruma ihtiyacını sürdürüp sürdürmeyeceğini merak ediyorum.”
 
Aynı soru Müslüman topluluklar için de geçerli. 
 
 
Sajida bir mailinde “Umarım daha evvel peçeye karşı olan ve sonra ihtiyaç ve korku döneminde peçeye sarılan hanım kardeşler peçeye karşı tavırlı oldukları günlere geri dönmezler.” diyor.
 
Peçe takan kadınlar, şimdilerde yüz örtmek konusunda çokça başvurulan uzmanlar olduklarını söylüyor.
 
İlk defa peçe takan Müslim ve gayrimüslim arkadaşlarının güvenle denemek için onların yardımına ihtiyaç duyuyor ve yüzün gözler hariç tamamını değil de sadece ağzı ve burnu örtmenin kültürel olarak uygun olup olmadığını soruyorlar. 
 
Peçe takan kadınlar örtülmüş bir yüz ile iletişim kurmanın verdiği tecrübelerden bahsedebilir. Maske takmaya alışkın olmayan pek çok insan hislerini aktarmakta ve toplumsal ipuçlarını yakalamakta zorlanıyor. 
 
Fakat peçe takan kadınlar yüzü örtmenin etkili iletişimi engellemediğini biliyor. 
 
Asma, “Gülümseyin! Yüz ifadeleri gözlerden kolayca ve hızlıca anlaşılabilir.” tavsiyesinde bulunuyor. 
 
Araştırmalar, insanların duygularını tespit etmenin yüz ifadelerine bakmaktan çok daha fazlasını gerektirdiğini söylüyor. Kitabım için röportaj yaptığım peçe takan kadınlar bana söyledikleri kadarıyla iletişim kurmak için “daha fazla çaba sarf ediyor.” Karşıdaki ile bağlantı kurmak için konuşurken ellerini ve vücut dillerini kullanıyorlar.
 
“Dışarıya karşı daha konuşkan ve arkadaş canlısı olmam gerekiyor.” diyor İskoç Soraya. “Eğer bir otobüs durağında duruyorsam ‘Merhaba!’ derim. Gözlerimin kısılmasından gülümsediğimi anlayabilirsiniz.”
 
Mütercim: Sümeyye Tırpan-Düşünce Mektebi
 

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.