Sosyal Medya

Güncel

İran'nın sıcak denizlere inme planı

Suriye’de bir yandan krizin siyasi çözümü için girişimler sürerken, bir yandan da büyük yıkıma uğrayan ülkenin yeniden inşası için çalışmalar devam ediyor. Suriye Başbakanı İmad Hamis, önceki gün İran’ın başkenti Tahran’a resmi ziyarette bulundu. Bir dizi temas gerçekleştiren Hamis, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri ve ile bir araya geldi.



Taraflar, önemli anlaÅŸmalara imza attı. Buna göre Suriye’de telekomünikasyon, tarım, madencilik ve enerji alanlarında Ä°ran’a önemli imtiyazlar veriliyor. Ayrıca Ä°ran’ın Akdeniz’e eriÅŸimi de garanti altına alınıyor. Böylece Ä°ran’ın, Basra Körfezi’ndeki kaynaklardan elde ettiÄŸi petrolü, Akdeniz üzerinden ihraç etmesinin de yolunun açılacağı belirtiliyor. Suriye’de 2011’in mart ayında baÅŸlayan savaÅŸta Esad rejiminin en büyük destekçisi konumunda olan Ä°ran’ın, bu sayede savaÅŸa yaptığı yatırımın karın toplamak amacında olduÄŸu belirtiliyor.
 
Ä°ran, daha önce Suriye rejimine 10 milyar dolar tutarında kredi vermiÅŸti. Ä°ran Devrim Muhafızları’na baÄŸlı yüzlerce komutanın yanısıra, Ä°ran’daki Afgan ve Pakistanlı mültecilerden oluÅŸan gruplar, Hizbullah ve Iraklı Åžii milisler, Suriye’de Esad rejiminin yanında savaşıyor. Suriye rejimi, daha önce de Rusya ile çeÅŸitl anlaÅŸmalar yapmıştı. Rusya’ya Tartus’taki deniz üssünün yanısıra Lazkiye’de de hava üssünün verilmesi karara baÄŸlanmış, ayrıca Rus ordusunun Suriye’deki bütün faaliyetlerinden, Åžam rejiminin sorumlu sayılacağı kabul edilmiÅŸti. Ä°ki ülke 850 milyon dolar tutarında bir de altyapı anlaÅŸmazı imzalamıştı.
 
Hamis, Tahran’da Ä°ran CumhurbaÅŸkanı Birinci Yardımcısı Ä°shak Cihangiri tarafından karşılandı. Tahran’daki Sadabad Sarayı’nda görüşen ikili, daha sonra bir basın toplantısı düzenledi. Burada Cihangiri, iki ülkenin Suriye savaşında son dönemde elde ettikleri kazanımları korumasının gerekliliÄŸine vurgu yaptı. Ayrıca 1980’lerde yaÅŸanan ve sekiz yıl süren Ä°ran-Irak savaşını hatırlatan Changiri, Suriye’nin o dönemde Ä°ran’ın yanında durduÄŸunu, Ä°ran’ın ise Suriye’de altı yıldır devam eden savaÅŸta Åžam rejimini desteklediÄŸini dile getirdi. Hamis ise BeÅŸar Esad’ın babası ve Suriye’nin eski diktatörü Hafız Esad ile Ä°ran Devrimi’nin lideri Ayetullah Ruhullah Humeyni arasındaki iyi iliÅŸkileri anımsatarak, bu iliÅŸkilerin bugün de sürdüğünü ifade etti. Hamis, dün ise Ä°ran CumhurbaÅŸanı Hasan Ruhani ile bir araya geldi. Ruhani, görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında Halep’in geri alınmasının, bölgeye istikrarın gelmesi için kilit önemde bir geliÅŸme olduÄŸunu söyledi. Ä°ki lider ayrıca Suriye’de 30 Aralık’tan bu yana devam etmekte olan steÅŸkes rejiminin de ülkeye kalıcı barışın gelmesi için önemli olduÄŸunu vurguladı. Halep, geçen yıl sonunda Esad rejimi ve müttefiklerinin eline geçmiÅŸ, bunun ardından Suriyeli muhaliflerin elinde ÅŸehir merkezi olarak yalnızca Ä°dlib kalmıştı
 
TAHRAN’DAN RUSYA’YA ASTANA BASKISI
Suriye’deki krizin siyasi çözümü için 23 Ocak’ta Kazakistan’ın baÅŸkenti Astana’da baÅŸlaması planlanan görüşmeler öncesinde, ABD’nin katılımına iliÅŸkin farklı sesler geliyor. Astana’daki görüşmelerin baÅŸlaması kararını veren ülkelerden Rusya ve Türkiye, zirveye ABD’nin de katılmasından yanayken, Ä°ran buna karşı çıkıyor. Ä°ran lideri Ayetullah Ali Hamaney’in baÅŸdanışmanı Ali Ekber Velayeti, resmi temaslarda bulunmak üzere Tahran’da gelen Suriye BaÅŸbakanı Ä°mad Hamis ile yaptığı ikili görüşmenin ardından basın toplantısında yaptığı konuÅŸmada, ABD’nin gözlemci sıfatıyla bile Astana müzakerelerinde yer almasına karşı olduklarını açıkladı. Velayeti,  “ABD’nin gözlemci olarak da görüşmelerde bulunmasına karşıyız. ABD, katılırsa sadece gözlemci olmakla yetinmez. Ä°ran, Türkiye ve Rusya birlikte çalışarak bu sorunu çözmeli” dedi. Velayeti, Türkiye ve Rusya’nın ABD’nin Astana müzakerelerine katılmasına olumlu yaklaÅŸsalar bile Ä°ran’ın buna olumlu bakmayacağının altını çizdi. Velayeti, Suudi Arabistan ve Katar’ın da Suriye görüşmelerine katılmasına karşı olduklarını kaydetti.
 
ZARÄ°F’TEN SUUDÄ°LERE ZEYTÄ°N DALI
Ä°ran DışiÅŸleri Bakanı Cevad Zarif, ülkesinin bölgedeki en büyük rakibi Suudi Arabistan’a olumlu mesajlar vererek iki devletin Suriye ve Yemen’deki çatışmaların çözümü için iÅŸbirliÄŸi yapması gerektiÄŸini söyledi. Tahran ve Riyad yönetimleri, bu ülkelerde karşıt güçleri destekliyor. Ä°sviçre’nin Davos kentindeki Dünya Ekonomik Forumu’nda konuÅŸan Zarif, iki ülkenin geçen yıl Lübnan’daki cumhurbaÅŸkanlığı krizinin çözümü için iÅŸbirliÄŸi yaptığı ve bunda baÅŸarılı olduÄŸunu hatırlatarak, ortak çalışmanın Suriye ve Yemen’e de taşınması gerektiÄŸini ifade etti. Suud ve Ä°ran yönetimlerinin anlaÅŸması sonucu, Lübnan’da uzun süre seçilemeyen CumhurbaÅŸkanlığına Ä°ran’ın desteklediÄŸi Hizbullah’a yakın MiÅŸel Avn getirilmiÅŸti.
 
SURÄ°YE’YE KALICI YERLEÅžME MUTABAKATI
İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Changiri ile Suriye Başbakanı İmad Hamis arasında yapılan beş anlaşma şunları kapsıyor:
 
Ä°ranlı bir telekomünikasyon ÅŸirketi, Suriye’de cep telefonu ÅŸebekesi kuracak.
 
Ä°ran’ın petrol iÅŸleme santali kurması için beÅŸ bin hektarlık bir alan tahsis edilecek.
 
BeÅŸ bin hektarlık bir alan, tarım yapılması için Ä°ran’a verilecek.
 
Palmira şehrinin güneyinde bulunan fosfat madenlerini, İranlı bir şirket işleyecek.
 
Suriye’deki büyük baÅŸ hayvan çiftlikleri, Åžam ve Tahran tarafından ortak iÅŸletilecek.

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.