Uluslararası Adalet Divanı bugün İsrail’in Gazze’ye insani yardımları sokmamasıyla ilgili kararını çıkaracak

Uluslararası Adalet Divanı’nın (UAD) bugün (22 Ekim ÇarÅŸamba), iÅŸgalci Ä°srail güçlerinin Gazze Åžeridi’ne giden insani yardımlara aylar süren bir kuÅŸatma uygulayarak uluslararası hukuku ihlal edip etmediÄŸine iliÅŸkin kararını açıklaması bekleniyor.

Mahkeme, aynı zamanda Gazze Åžeridi’nde BirleÅŸmiÅŸ Milletler çalışanlarını ve tesislerini hedef alan Ä°srail saldırılarına iliÅŸkin bir deÄŸerlendirme de sunacak.

Bu danışma görüÅŸü talebi, BirleÅŸmiÅŸ Milletler Genel Kurulu tarafından yapılmıştı. Mahkemenin vereceÄŸi karar, Ä°srail’in Filistinli mültecilere yardım ve istihdam saÄŸlayan BirleÅŸmiÅŸ Milletler ajansı “UNRWA” ile iÅŸ birliÄŸi yapmakla yükümlü olup olmadığı meselesini de kapsayacak.

Ä°ÅŸgal organları bu suçlamaları reddediyor. KuÅŸatmayı, Hamas’ın yardım sevkiyatlarını ele geçirip yüksek fiyatlarla sattığı ve bunları esirlerin cesetlerinin iadesiyle iliÅŸkilendirdiÄŸi gerekçesiyle savunuyor. Amerika BirleÅŸik Devletleri ise bu konuda Ä°srail’in tutumunu destekliyor.

Mahkemenin vereceÄŸi kararın baÄŸlayıcı olmayan bir “danışma görüÅŸü” olması bekleniyor. Ancak bu karar, Ä°srail üzerindeki uluslararası baskıyı artırarak BirleÅŸmiÅŸ Milletler’le iÅŸ birliÄŸi yapması ve Gazze’ye daha fazla insani yardımın giriÅŸine izin vermesi yönünde etkide bulunabilir.

Bu karar, 7 Ekim 2023’te Gazze’de savaşın baÅŸlamasından bu yana mahkemenin iÅŸgalci Ä°srail’in politikaları hakkında vereceÄŸi üçüncü karar olacak.

Lahey’deki mahkeme, Temmuz 2023’te aldığı bir kararda Ä°srail’in Filistin topraklarını iÅŸgalinin “yasa dışı” olduÄŸuna hükmetmiÅŸti.

25 Ocak’ta ise Uluslararası Adalet Divanı, Güney Afrika’nın Ä°srail’i BirleÅŸmiÅŸ Milletler Soykırım SözleÅŸmesi’ni ihlal etmekle suçlayarak açtığı dava kapsamında, iÅŸgalci siyonistlere karşı geçici tedbirler içeren ilk hükmünü açıklamıştı.

Söz konusu hüküm; soykırım olarak deÄŸerlendirilebilecek tüm eylemleri önleme, iÅŸgal ordusunun hiçbir soykırım eylemi gerçekleÅŸtirmemesini güvence altına alma, Gazze’de soykırıma teÅŸvik sayılabilecek her türlü kamuya açık açıklamayı engelleme ve cezalandırma, insani yardımların ulaÅŸmasını saÄŸlamak için gerekli tüm önlemleri alma, dava sürecinde kullanılabilecek delilleri yok etmemek ve alınan önlemlerin uygulanma düzeyiyle ilgili olarak bir ay içinde mahkemeye rapor sunma yükümlülüklerini içeriyordu.

BirleÅŸmiÅŸ Milletler’in en yüksek yargı organı olan bu mahkeme, üye devletler arasındaki uluslararası anlaÅŸmazlıkları karara baÄŸlama yetkisine sahip olup, kararları baÄŸlayıcıdır. Ancak mahkemenin bu kararların uygulanması için baskı yapacak bir mekanizması bulunmuyor.

Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan mahkeme, devletler arasında ortaya çıkan hukuki anlaÅŸmazlıkları uluslararası hukuk hükümlerine göre karara baÄŸlamakla görevlidir. Ayrıca, BirleÅŸmiÅŸ Milletler organları ve uzmanlaÅŸmış ajansları tarafından kendisine yöneltilen hukuki konular hakkında da danışma görüÅŸleri sunmaktadır.

Filistin Enformasyon Merkezi