İsrail, soykırım davasının Tel Aviv aleyhine sonuçlanmasından endişeli

Ä°srail basını, ülkede ordu ve Yüksek Mahkeme yetkililerinin, Güney Afrika'nın, Gazze Åžeridi'nde 21 binden fazla Filistinliyi öldüren Ä°srail hakkında Uluslararası Adalet Divanında (ICJ) açtığı soykırım davasının Tel Aviv aleyhine sonuçlanabileceÄŸi yönünde endiÅŸe duyduÄŸunu aktardı.

Haaretz gazetesinin haberine göre, Ä°srail'de soykırım davasıyla ilgilenen üst düzey hukuk uzmanı, Genelkurmay BaÅŸkanı Herzi Halevi de dahil olmak üzere ordu yetkililerini, ICJ'nin Gazze'deki saldırıları durdurma çaÄŸrısında bulunan bir tedbir kararı verebileceÄŸi "tehlikesine" iliÅŸkin uyardı.

Söz konusu hukuk uzmanı, yetkililere Uluslararası Adalet Divanı kararının baÄŸlayıcı olduÄŸunu hatırlatırken, Ä°srail ordusu ve Yüksek Mahkeme soykırım davasını ele almak için hazırlıklara baÅŸladı.

Bu çerçevede, bugün Ä°srail DışiÅŸleri Bakanlığında bir oturum tertip edilecek.

"Soykırım davası, diplomatik izolasyon ve yaptırımlara sebebiyet verebilir"

Hayfa Üniversitesinden uluslararası hukuk uzmanı Dr. Shelly Aviv Yeini, soykırım davasının Ä°srail'e yönelik diplomatik izolasyona, boykot ve yaptırımlara yol açabileceÄŸini ifade etti.

 

Yeini, Güney Afrika'nın açtığı davanın hafife alınmaması gerektiÄŸine inandığını belirtirken, ICJ'nin uluslararası hukuku ÅŸekillendirmede büyük etkisinin olduÄŸunu kaydetti.

 

ICJ'nin kararlarının uluslararası toplumun algısını etkilediÄŸine deÄŸinen Yeini, "Güney Afrika'nın iddiasının" tanınmasının, Ä°srail'in Gazze'de soykırım yaptığı algısını güçlendirebileceÄŸine dikkati çekti.

 

Yeini, Ä°srail'in kendisine yöneltilen suçlamaları çürüten ayrıntılı bir yanıt vermemesi durumunda ICJ'in büyük ihtimalle Ä°srail saldırılarının BM Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması SözleÅŸmesi'ni ihlal ettiÄŸi yönünde karar vereceÄŸini aktardı.

 

 

"ICJ'nin soykırım davasına iliÅŸkin kararı Ä°srail için baÄŸlayıcı"

 

Tel Aviv Üniversitesinde uluslararası hukuk profesörü Eliav Lieblich de Güney Afrika'nın, Ä°srail'in "ülkede yapılan soykırım çaÄŸrısı içeren açıklamaları engellemeye yönelik adım atmadığı" ve "soykırım teÅŸkil eden eylemlerde bulunduÄŸu"na yönelik iki temel iddiasının olduÄŸunun altını çizdi.

 

Lieblich, Güney Afrika'nın Ä°srail aleyhine ICJ'de açtığı soykırım davasının hafife alınmaması ve olası etkilerinin göz ardı edilmemesi gerektiÄŸini vurguladı.

 

Soykırım suçunun ICJ'de kanıtlanması için "öncelikle yok etme niyetinin" sonra ise "sahada bu niyeti teÅŸvik eden belirli eylemlerin" ortaya konması gerektiÄŸini belirten Lieblich, "Güney Afrika'ya göre (imha etme) niyeti üst düzey Ä°srailli isimlerin açıklamaları ve Gazze'nin (haritadan) silinmesi veya yerle bir edilmesine yönelik toplumsal atmosferle kanıtlanıyor." ifadesini kullandı.

 

Lieblich, Güney Afrika’nın, Gazze'de sivillerin uÄŸradığı yaygın zarar ve karşı karşıya kaldığı açlığın, söz konusu soykırım niyetini teÅŸkil eden eylemler olduÄŸunu savunduÄŸunu bildirdi.

 

Üst düzey Ä°srailli yetkililerin "aşırılıkçı açıklamalarının" Gazze'deki sivil nüfusa zarar verme niyetinin kanıtı olarak görülebileceÄŸine iÅŸaret eden Lieblich, "Genel olarak soykırım niyetini kanıtlamak zordur çünkü çatışmalar sırasında bu yönde hiçbir kamu açıklaması yapılmaz." görüÅŸünü paylaÅŸtı.

 

Lieblich, "Ancak Gazze'nin (haritadan) silinmesi hakkında bu sorumsuz açıklamalar Ä°srail'in neden böyle bir niyet taşımadığını açıklamasını gerektirecektir." yorumunu yaptı.

 

ICJ'deki soykırım davasının Tel Aviv için baÄŸlayıcılığına vurgu yapan Lieblich, ICJ’nin yetkilerini Ä°srail’in taraf olduÄŸu bir anlaÅŸmadan aldığını hatırlattı.

 

Hukuk uzmanı Lieblich, "Fakat bu, İsrail'in yetkisini reddettiği bir BM soruşturma komisyonu ya da Lahey'deki Uluslararası Ceza Mahkemesi değil. Bu, yetkilerini İsrail'in taraf olduğu bir anlaşmadan alan Uluslararası Adalet Divanı, dolayısıyla bunu reddedemez." değerlendirmesinde bulundu.

 

Uluslararası Adalet Divanı’nın bir karar ya da ihtiyati tedbir çıkarması durumunda bunun derhal uygulanacağı anlamına gelmediÄŸini kaydeden Lieblich, “Ancak bir kararla hatta geçici bir tedbirle Ä°srail'in soykırım yaptığı ÅŸüphesinin varlığını saptanırsa, bunun tarihsel anlatı açısından ne anlama geleceÄŸi düÅŸünülmek zorunda. Bu nedenle de davanın mutlaka ciddiye alınması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.

 

 

Güney Afrika, Ä°srail hakkında "soykırım davası" açmıştı

 

Güney Afrika Cumhuriyeti, 29 Aralık'ta, Ä°srail'in 7 Ekim'den bu yana Gazze'de iÅŸlediÄŸi fiillerle 1948 tarihli BM Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması SözleÅŸmesi'ni ihlal ettiÄŸi gerekçesiyle ICJ'de dava açarak Ä°srail için ihtiyati tedbir kararı alınmasını talep etmiÅŸti.

 

BaÅŸvuruda "Ä°srail'in eylemleri ve ihmalleri soykırım niteliÄŸindedir, çünkü hususi soykırım niyetiyle iÅŸlenmiÅŸtir." ifadelerine yer verilirken, yapılan eylemlerin "Gazze'deki Filistinlileri yok etmek" amacı taşıdığı vurgulanmıştı.

 

Dava, sözleÅŸmenin 9. maddesine dayandırılmıştı

 

Soykırım SözleÅŸmesinin 9. maddesi uyarınca, bir devletin sözleÅŸmenin maddelerini ihlal etmesi durumunda, sözleÅŸmeye taraf herhangi bir devlet, ihlalci devlet aleyhine ICJ'de dava açabiliyor.

 

ICJ, aciliyet gerektiren durumlarda ihtiyati tedbir kararına hükmederek, söz konusu ihlallerin dava süreci sonlanana kadar durdurulmasına hükmedebiliyor.