BAE ile İsrail normalleşme anlaşması bugün imzalanıyor

ABD BaÅŸkanı Donald Trump'ın arabuluculuÄŸunda iliÅŸkilerini normalleÅŸtirme kararı alan Ä°srail ve BirleÅŸik Arap Emirlikleri'nden (BAE) üst düzey heyetler, bugün Beyaz Saray'da imzalayacak.

Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu ve BAE DışiÅŸleri Bakanı Abdullah bin Zayed el Nahyan da imza töreni için Washington’da gittiler.

Bahreyn de imzalayacak

BAE'nin Ä°srail'le iliÅŸkilerini normalleÅŸtireceÄŸini duyuran diÄŸer Körfez ülkesi Bahreyn'in de dışiÅŸleri bakanı Abdullatif el Zayani imza törenine katılacak. Trump'ın açıklamasına göre Bahreyn'in de törenin devamında Ä°srail'le bir anlaÅŸma imzalaması bekleniyor.

Bahreyn'in Ä°çiÅŸleri Bakanı RaÅŸid bin Abdullah el Halifa, yaptığı yazılı açıklamada "Ä°srail'le iliÅŸkilerin normalleÅŸmesi, Ä°ran'dan gelen tehditlerin arttığı bir dönemde ABD ile stratejik iliÅŸkilerimizin geliÅŸmesine de katkı saÄŸlayacak" ifadelerine yer verdi.

El Halifa, "Filistin davasından vazgeçmiÅŸ deÄŸiliz. Sadece Bahreyn'in güvenliÄŸini ve ekonomik istikrarını güçlendiriyoruz. Ä°ran, baskıcı bir yöntem izlemeyi tercih etti ve bizim iç güvenliÄŸimize zarar veren ciddi bir tehdit olmaya baÅŸladı." dedi.

ABD Donanması'nın 5. Filosu'nun konuÅŸlandığı küçük Körfez ülkesi Bahreyn, Suudi Arabistan kraliyet ailesine yakın Sünni el Halifa ailesi tarafından yönetiliyor. Ancak Åžii nüfusun yoÄŸun olduÄŸu bölgede 2011'den bu yana ayaklanmalar oluyor. Bahreyn, bu ayaklanmaları Ä°ran'ın desteklediÄŸini savunuyor.

2018'de Körfez ülkelerinden 10 milyar dolarlık bir yardım paketi alan Bahreyn'in ekonomisi, petrol fiyatları ve ayaklanmalar sebebiyle küçüldü.

Bahreyn ve Ä°srail'in savunma bakanları, pazartesi günü ilk kez kamuoyuna duyurarak telefon görüÅŸmesi yaptı. Ardından ekonomiden sorumlu bakanları da konuÅŸarak iki ülke arasındaki olası ticari iliÅŸkileri ele aldı.

Bahreyn ve BAE, Ä°srail'le normalleÅŸme anlaÅŸması imzalayacak 3. ve 4. Arap ülkeleri olacak. Daha önce Ä°srail, imzaladığı anlaÅŸmalarla 1979 yılında Mısır; 1994 yılında da Ürdün ile diplomatik iliÅŸki kurmuÅŸtu.

Ä°srail bölgesel izolasyondan adım adım kurtuluyor

BAE ve Bahreyn'le imzalanacak anlaÅŸmalar, Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu için de bir zafer niteliÄŸinde. Netanyahu, 1920'lerde geliÅŸtirilen, Arap ülkeleri ve Yahudi devleti arasında "Demirden Duvar" öngören ideolojiye inanıyordu. Bu ideolojiye göre bölgede güçlü bir ÅŸekilde varlığını sürdüren Yahudi devleti, nihayetinde Arap ülkeleri tarafından kabul edilecekti.

Mısır ve Ürdün'le yapılan anlaÅŸmalarla güçlenen ideolojiye, bugün atılacak imzalarla Netanyahu da katkıda bulunmuÅŸ olacak.

Ä°ran'a karşı Arap ülkeleriyle geliÅŸtirilen ittifak da Ä°srail için önemli. Netanyahu, zaman zaman Ä°ran'ı Nazilerle kıyaslayacak kadar büyük bir düÅŸman olarak görüyor.

Filistinliler ihanete uÄŸradıklarını düÅŸünüyor

Trump'ın "Yüzyılın AnlaÅŸması" dediÄŸi ve Ä°srail-Filistin barışını saÄŸlayacağını duyurduÄŸu plan, Filistinlilerin aleyhine olduÄŸu için kabul görmemiÅŸti.

Åžimdi, Filistinliler bir kez daha, üstelik bu kez Arap dostları tarafından terk edilmiÅŸ ve ihanete uÄŸramış hissediyor.

Çünkü onlara göre Ä°srail'le iliÅŸkilerin normalleÅŸmesinin bedeli; Filistinlilerin bağımsızlığı.

DoÄŸu Kudüs ve Batı Åžeria hâlâ uluslararası anlaÅŸmalara aykırı ÅŸekilde iÅŸgal altındayken ve Gaza adeta bir açık hapishaneye dönmüÅŸken Ä°srail, Arap ülkeleriyle imzaladığı anlaÅŸmalardan faydalanacak.

BAE'de yönetimi elinde bulunduran Abu Dabi EmirliÄŸi'nin veliaht prensi ve ülkenin de facto yöneticisi Muhammed bin Zayed el Nahyan, Ä°srail'in bu anlaÅŸma karşılığında Batı Åžeria'nın daha büyük kesimlerini ilhak etme kararından vazgeçtiÄŸini söylüyor.

Binyamin Netanyahu, geçen seneki seçim kampanyasında Batı Åžeria'nın tamamına yakınını ilhak etme vaadinde bulunmuÅŸ; koalisyon hükümetinde 2 yıllığına yeniden baÅŸbakan olduÄŸunda da 1 Temmuz 2020'ye kadar konuyu meclise getireceÄŸini söylemiÅŸti.

Ancak Trump'ın arabuluculuÄŸunda BAE ile anlaÅŸmaya varırken bu planından vazgeçti.

Ä°ki Körfez ülkesinin de Ä°srail'le anlaÅŸma imzalaması, Körfez ülkeleri üzerinde gücünü koruyan Suudi Arabistan'ın onayı olmadan mümkün olmazdı. Ancak Suudi Arabistan'ın Ä°srail'i resmen kabul etmesi, en azından orta vadede, pek mümkün görünmüyor.