Vasat Ümmet

Vasat: Aşırılığa kaçmayan, adaletli, hayırlı, üstün, dengeli, itidal üzere, faziletli, orta yolu takip eden manalarına gelir. Tevhid ümmetinin mühim bir vasfı olarak Hakîm Kuran'da geçer.

Bakara 143: "Böylece, sizler insanlara birer şahit (ve örnek) olasınız ve Peygamber de size bir şahit (ve örnek) olsun diye sizi vasat (Aşırılığa kaçmayan, adaletli, hayırlı, üstün, dengeli, itidal üzere, faziletli, orta yolu takip eden) bir ümmet kıldık/yaptık"

Zıtların iki ucundan uzak olmak… İfrat ve tefritten uzaklığın gerekliliğini ifade buyuruyor Kerim Ayet.

Uçlar, siyahtır, risklidir, güvenliksizdir, emniyetsizdir. Deler, keser, batar, kanatır, acıtır, zarar verir.

İfrat tefrit noktası muzır noktadır. Zaten her türlü aşırılık kınanmış, zemmedilmiştir.

Marjinal, rijit tavırlar, duruşlar İslam'la bağdaşmaz, uyuşmaz.

Hayatın her alanında/sahasında/sahnesinde denge ve itidal şarttır.

Siyasette, ubudiyette, duyguda, düşüncede, fikirde, hükümde, ilimde, bilimde, tebliğde, toplumda bu dengeyi kurmak her iman ehli için bir mükellefiyettir.

Nebevi beyanlara bakalım:

"İfrata kaçanlar helak olur" ( Müslim)

"Orta yolu tutun, doğru yoldan ayrılmayın" (Buhârî)

"İşin en faziletlisi vasat olanıdır" ( Beyhaki)

Bu sıfat sadece insanlık zincirinin son halkası “Ümmeti Muhammed”in sıfatı değil, başta ifade etmeye çalıştığımız gibi tevhid ümmetine ait bir sıfattır. Kaldı ki biz kronolojik açıdan ortada, orta bir yerde değiliz ve sıralamada orta bir yerde hayat sürmüyoruz. Kronolojide en sondayız.

Bu maddi, fizikî, cismani, ruhani, metafizik, manevi tüm alanlara nasıl bir şekil, düzen vermemiz gerektiğini ifade ve ihtar eden bir hakikattir.

Vasat/itidal bozuldu mu her şey altüst olur.

"Haddini aşan zıddına döner" (Men caveze haddehu, ingalebe zıddahu)

Sekülerizm maddeyi merkeze aldı mana dengesini altüst etti.

Hristiyanlık, bir kurtarıcı (!) ihdas etti, hayat ile mabed bağını kopardı.

Yahudilik seçilmişlik saplantısı ile dengeyi bozdu.

Kapitalizm, komünizm uçlarda dengesiz, adaletsiz yaklaşımlarla tüm insanlığa bela oldu. İnsanları, toplumları batıl mantığının zavallı uyduları kılarak bir oraya bir buraya savurdu.

Çoğaltılabilir örnekler…

Savrulmadan, uçurumlarda bir hayat sürmeden yola devamın temel ölçülerini veriyor Şanı yüce Rabbimiz.

Sırat, yolcusunu muhafaza eden, koruyan yoldur.

Sıratı müstakim, vasat ümmetin, hayırlı ümmetin yürüdüğü, yürüyeceği yoldur.

Konumuzla alakalı bir beyit:

"Alçakta olanı sel alır gider,

Yüksekte olanı yel alır gider."

Yasin Aydoğan