Yasin AydoÄŸan: Helal ve Haram Anatomisi

YaÅŸadığımız dünyada, yeni seküler terminoloji helal kavramını çok tanımıyor, haram kavramına da son derece yabancı.

Daha çok legal ve illegal kavramları üzerinden hayat sürüyor.

Toplumun genel kabulüne göre, bir ÅŸey legalse, yani yasalsa sorun yoktur, sorun illegal olmasındadır.

Yani sorun yasadışı olmasındadır, egemen zihniyet açısından legal olan fakat islami açıdan helal olmayan, haram olan birçok ÅŸey var. Kurulu düzenin onayladığı, legal saydığı ama Ä°slam'ın haram saydığı, asla Rabbimizin onaylamadığı birçok fiil var. Ä°çki, kumar, faiz gibi düzenin legal saydığı ancak Allah'ın gayrimeÅŸru, günah, fısk, fücur olarak ifade buyurduÄŸu bireysel veya toplumsal negatif uygulama-fiiller misal olarak verilebilir.

Bakara suresi 168:" Ey insanlar, yeryüzünde sizin için temiz, helal (güzel, hayırlı, hoÅŸ, faydalı) kılınmış ÅŸeylerden (nimetlerden) yiyin, sakın ÅŸeytanın adımlarını izlemeyin, ÅŸüphesiz o sizin için apaçık bir düÅŸmandır. "

Ä°çinde helal kavramı geçen bu cemil-kerim ayeti bir örnek olarak alalım.

Helal ve Haramı mukayese ettiÄŸimiz zaman ÅŸunları söyleyebiliriz:

-Helal Allah'ın yardımını celb-cezbeder, Haram failini yapayalnız bir başına bırakır.

-Helal sorgulanamaz, Haram sorgulanır.

-Helal dosttur, Haram haindir. Haraminin düÅŸmanı da çoktur.

-Helal kalıcıdır, Haram geçicidir.

-Helalde sahici bir lezzet, Haramda sahte bir tat vardır. Onun için harami doymaz, kanmaz, durmaz.

-Helal emeğe dayanır, Haram emeksizdir, emek katilidir.

-Helal kınanmaz kınanamaz, Haram kınanır, yerilir.

-Helal bereket, rahmet, nusret, hidayet, inayet, içerir, ama Haramda bunların hiçbirisi yoktur.

-Helal saadete ulaştırır, Haram zillete mahkum eder.

-Helal ÅŸükür ahlakı kazandırır, Haram ise ÅŸikayet hastalığına duçar eder.

-Helal açıktır, ÅŸeffaftır, görünürdür, Haram ise karanlık, gizli, saklı, kapalı kapılar ardında icra edilir.

-Helal sevimlidir, güleçtir, sempatiktir, Haram ise asık suratlı, abus çehrelidir.

-Helal faydalıdır, haram zararlı.

-Helal adildir, haram zalim.

-Helal nefestir, haram nefis (şehvet, hırs, tutku, bencillik vb.)

-Helal temizdir, Haram pis.

-Helal düÄŸüm çözmektir, Haram düÄŸüm atmak, kördüÄŸüm ile hayatı yaÅŸanmaz kılmaktır.

BaÅŸka kıyas örnekleri de verilebilir. Hülasa anatomi-fıtrat ayan beyan ortadadır, Allah'ın vahyine-mesajına kulak verenler için her ÅŸey açıktır.

Yasin AydoÄŸan