Sosyal Medya

Makale

İsrail'in göz boyama taktikleri

Merak ediyor musunuz, Gazze'deki Ä°srail geriliminin artmasıyla ilgili pek çok soru niçin yanıtsız kalıyor? Sorular neden böyle yumuÅŸak; yanıtlar neden böyle kapalı; kullanılan ifadeler, yapılan açıklamalar neden kliÅŸelerle dolu ve öncekilerle aynı? Bazı röportajları izlerken zekânıza hakaret ediliyormuÅŸ gibi hissediyor musunuz?

Ä°srail'in resmi sözcüleri, kendi tabanları bu kadar öfkeli, agresif ve ırkçıyken nasıl böyle sakin, güler yüzlü ve nazik konuÅŸabiliyor diye düÅŸünüyor musunuz? Öfkeli bir sunucunun sorularıyla sıkıştırıldıktan sonra bile, "TeÅŸekkür ederim. Sizlerle olmak güzeldi" diyecek gibiler, deÄŸil mi? Yasadışı yerleÅŸimlerin geniÅŸletilmesi ile ilgili soru sorulduÄŸunda, neden barışın tesisinden; sivillerin bombalanması sorulduÄŸunda, Ä°srailli ve Filistinli tüm çocuklar için daha iyi bir gelecek kurmaktan bahsediyorlar?

Merak etmenize gerek yok. Tüm bunlar, kafaları karıştırma, göz boyama ve hatta gerçekleri saptırma amacı taşıyan, son derece ince düÅŸünülüp planlanmış bir medya stratejisinin parçası. ÇoÄŸu da Ä°srail Projesi'nin 2009 Küresel Lisan SözlüÄŸü'nde yer alıyor.

Fakat bu, Ä°srail'e özgü bir ÅŸey deÄŸil. Hükümetler, düÅŸmanlarına ve rakiplerine hedef ÅŸaşırtmak istediklerinde, bu iÅŸ için koskoca kurumlar, bakanlıklar kuruyor. Aslına bakılırsa, aksini beklemek saflık olur. Alaycılık gibi, saflık da gazeteciler açısından özellikle tehlikeli.

Onu söyleme, bunu söyle

"Ä°srail Projesi" adındaki ABD merkezli sivil toplum kuruluÅŸu, bundan beÅŸ yıl önce Siyonist Cumhuriyetçi anket uzmanı Frank Luntz'dan "medya savaşının ön cephelerinde Ä°srail lehine savaÅŸan liderler" için yeni ve güncel bir medya kılavuzu hazırlamasını istedi. Proje, bizzat Ä°srailli liderlerin zihinleri bulandırma konusundaki en baÅŸarılı örneklerini temel alarak, Ä°srail'i eleÅŸtirenleri etkisiz kılan ve ülkenin medyadaki konumunu iyileÅŸtiren bir strateji oluÅŸturuyor.

Batılılarla konuÅŸurken "hangi kelimelerin iÅŸe yarayıp, hangilerinin iÅŸe yaramadığının" altını çizerek adım adım yol gösteren bir rehber. Tüm pazarlama ve halkla iliÅŸkiler kampanyalarında olduÄŸu gibi, burada da önerilen kod kelime, ifade ve açıklamalar anket sonuçlarına dayanıyor.

Rapor, 2008'deki Gazze savaşının ardından ABD BaÅŸkanı Barack Obama'nın Ä°srail yerleÅŸimlerini kınaması ve Ä°ran açılımı sonrasında yazıldı. Sadece iç kullanım amacıyla hazırlanan ve gizli tutulan rapor, nihayet 2009 sonbaharında basına sızdı.

Raporda örneÄŸin Amerikalıları Ä°srail yerleÅŸimleri konusunda ikna etmek için ÅŸöyle denilmesi öneriliyordu: "Pozitif olun. Konuyu yerleÅŸimlerden uzaklaÅŸtırıp barışa getirin. Etnik temizlik meselesini hatırlatın."

Ä°srail yanlısı uzmanlara, izleyicilerin desteÄŸini kazanabilmek için üsluplarına dikkat etmeleri talimatı veriliyordu.

"Üstünlük taslayan, otoriter bir üslup, Amerikalıların ve Avrupalıların hoÅŸuna gitmezdi" çünkü içinde bulunduÄŸumuz dönemde Yahudiler – ve özellikle Ä°srail – "artık mazlum bir halk olarak görülmüyordu".

EÄŸitimli, kültürlü, ukala Amerikalı ve Avrupalı izleyicilerin gözünde "Ä°srailliler çoÄŸu zaman iÅŸgalci ve saldırgan konumundaydı. Böyle bir yükünüz olunca, Ä°srail yanlısı sözcüler tarafından verilecek mesajların kibirli ve küçümseyici görünmemesi kritik önem taşıyordu."

ABD'de dindar kesim Ä°srail'i zaten desteklediÄŸinden, kılavuz, Batılı solcu ve liberaller karşısında dini argümanların kullanılmaması konusunda da uyarıda bulunuyor. Fakat "solun büyük bölümü" her iki tarafı da aynı derecede hatalı gördüÄŸü ve Ä°srailliler daha güçlü olduÄŸu için, Ä°srail lehine destek saÄŸlamanın en etkili yolu olarak, "bölgedeki herkesin haklarına saygılı, kalıcı bir barışın tesisi yönünde çalışmaktan" bahsetmek gösteriliyor.

Peki sürekli barıştan söz etmek neden bu kadar önemli? Rapor burada iki sebebe iÅŸaret ediyor. Birincisi, Amerikalılar, ortada bir barış olasılığı görmezse, yani tek gördükleri 2 bin yıllık bir kan davasının devamı olursa, ödedikleri vergilerin ya da baÅŸkanlarının sahip olduÄŸu nüfuzun Ä°srail'e yardım için kullanılmasını istemeyecektir. Ä°kincisi ise, "En barış yanlısı olarak görülen konuÅŸmacı tartışmanın galibi olur."

Raporda bahsi geçen aldatma giriÅŸimleri için en sevdiklerimden biri de ÅŸu:

"Amerikalılar, Ä°srail'in sınırlarını savunma hakkı olduÄŸunu kabul ediyor. Ama bu sınırları tanımlamanın size bir faydası olmaz. Sınırlar konusunda 1967 öncesi ve sonrası bazında konuÅŸmaktan kaçının, zira bu, Amerikalılara Ä°srail'in askeri geçmiÅŸini hatırlatmaktan baÅŸka bir iÅŸe yaramaz. Özellikle sol kesim nezdinde zararınıza olur."

Gazze serisi

Toplam 18 bölüm ve 117 sayfadan oluÅŸan kılavuzun altıncı bölümü, son Gazze savaşından alınması gereken derslere ağırlık verip, bir sonraki (yani ÅŸimdiki) saldırı için daha etkili bir kamu diplomasisi izlenmesini öneriyor.

Ä°lk önerilerden birinde ÅŸöyle deniyor:

"Ä°srail, barışa ÅŸans vermek adına sancılı fedakârlıklarda bulunup risk aldı. Gazze ve Batı Åžeria'da 9 binden fazla yerleÅŸimciyi gönüllü olarak tahliye ederek, buradaki evleri, okulları, iÅŸletmeleri ve ibadet yerlerini, barış sürecini yeniden canlandırmak umuduyla terk etti."

Ve "Gazze'den çekilerek barış için giriÅŸimde bulunduÄŸu halde, Ä°srail hâlâ roketatarlarla olsun, masum Ä°sraillilerin hareket halindeki araçlardan açılan ateÅŸle vurulması ÅŸeklinde olsun, terör saldırıları ile karşı karşıya. Ä°srail, kalıcı barış için, savunulabilir sınırlar içinde, terör olmadan yaÅŸamaları gerektiÄŸini biliyor."

Tabii bu ifade büyük ölçüde yanıltıcı. Yasadışı yerleÅŸimcilerin çoÄŸunluÄŸu, Filistin direniÅŸinin tırmanması yüzünden zaten bölgeden çıkmıştı ki, bu da sonuç olarak Ä°srail'i askerlerini Filistin Yönetimi ile hiçbir koordinasyon olmaksızın yeniden konuÅŸlandırmaya itti. Yani 1,5 milyon yoksul Filistinli'den demografik olarak kopma ihtiyacının yön verdiÄŸi bu karar, barış stratejisine deÄŸil, fayda-maliyet analizine dayanıyordu. Tüm bunlar, Ä°srail'in niçin Gazze'yi abluka altında tutup istediÄŸi zaman askeri müdahalede bulunma hakkına sahip olduÄŸunu düÅŸündüÄŸünü kısmen açıklıyor.

Åžu veya bu ÅŸekilde, kılavuz, Ä°srail'in yürüttüÄŸü savaşı savunup destekleyenlere ne tür bir dil kullanmaları gerektiÄŸini anlatarak, "kimilerine bu ÅŸekilde konuÅŸmak zor gelse de, yapılan tüm araÅŸtırmaların bunun Ä°srailli bir sözcünün gerçekten sesini duyurabilmesi ve dolayısıyla da fark yaratabilmesi için en iyi yaklaşım olduÄŸunu doÄŸruladığını" söylüyor.

Birkaç örnek vereyim: "Ä°srail, Gazze'yi bombalamak durumunda deÄŸil. Tekrarlıyorum. Ä°srail, Gazze'yi bombalamaya mecbur bırakılmamalı. Benzer ÅŸekilde, Hamas da Ä°srail'de sivillerin yaÅŸadığı bölgelere kasten roket atmamalı. Roketler durursa, Filistinli ve Ä°srailli çocukların güven içinde yaÅŸayacakları barışı yakalayabiliriz."

"Konu roketlere geldiÄŸinde, en iyi kelime 'kasten'dir. Hamas'ın 'Ä°srail'e geliÅŸigüzel roket attığını' söylemeyin. 'Hamas, Ä°srail'deki kentlerin, toplulukların ve sivil nüfusun üzerine kasten roket atıyor' deyin."

"Ä°srailli siviller ve çocuklar için sürekli roket tehdidi altında yaÅŸamanın nasıl bir ÅŸey olduÄŸuna dair etkileyici bir tablo çizin. Gazze'nin sebebini ve Ä°sraillilerin haftalar, aylar, hatta yıllardır ne yaÅŸadıklarını insan üzerinden anlatmalısınız."

5 adımda kalpleri kazanma rehberi

Kılavuz, Ä°srail taraftarı kesimlere "Ä°srail'in eylemleri konusunda izleyiciden izin alabilmek için retorik sorulara baÅŸvurmalarını" tavsiye ederek ÅŸu örnekleri sunuyor:

"Ä°srail ne yapsın? DüÅŸünün, her gün, her gece üzerinize binlerce roket atılıyor. O zaman sizin ülkeniz ne yapardı? Ne yapmasını isterdiniz? VatandaÅŸlarımızı korumak, görevimiz deÄŸil mi?"

Bu da kandırmacanın en kötü kısmı:

"Amerikalılar, roketlerin barışa engel olduÄŸunun farkında; ama bunu, barıştan vazgeçmek için bir mazeret olarak kabul etmiyorlar. Ä°srail sözcülerinin orantılılıktan ve roket saldırılarının önlenmesinden bahsetmesi bekleniyor. Oysa beklenmedik olanı yapıp, halkın en çok önem verdiÄŸi kavram olan barıştan bahsederseniz, ciddi itibar saÄŸlarsınız."

Ä°ÅŸte size beÅŸ adımda Gazze'deki sivil ölümlerinden bahsetme rehberi:

Empati Göster: "Ä°nsan hayatı kıymetlidir. Masum bir Filistinlinin kaybının, en az bir Ä°sraillinin ölümü kadar trajik olduÄŸunu anlıyoruz."

Kabul Et: "Ä°srail'in sivil ölümlerini önleme konusunda her zaman baÅŸarılı olamadığını kabul ediyoruz."

Çabanı Öne Çıkar: "Sivil ölümlerini önlemek için elimizden geleni yapma konusunda kararlılığımızı koruyoruz."

Örnekler Ver: "Filistinli sivillerin emniyetini saÄŸlamak için silahlı kuvvetlerimizin nasıl eÄŸitim görüp görevlendirildiÄŸinden ve operasyon yaptığından bahsedeyim."

Tartışmanın Yönünü DeÄŸiÅŸtir: "Ä°ran destekli Hamas'ın kendi bölgesinde saklanarak sivil vatandaÅŸlarımıza roket atması trajik … Bu, her iki tarafta da trajik ölümlere sebep oluyor."

Kılavuzun bu bölümü, olabilecek en kötü tavsiye ile bitiyor:

"İsrail, barış adına daha fazla toprak vermemeli, zira ne zaman bunu yapsa, karşılığını daha fazla savaş olarak alıyor."

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.